Wiele osób starszych cierpi z powodu bezsenności bądź innych kłopotów ze snem. Jak możemy im zaradzić? W jaki sposób opiekunka osoby starszej może poprawić jakości snu podopiecznego?
Sen w podeszłym wieku
Wraz ze starzeniem się organizmu pogorszeniu ulega jakość i długość snu człowieka. Sen staje się płytszy, a fazy snu głębokiego są coraz krótsze i bardzo łatwo jest się wybudzić. Ponadto częste drzemki powodują, że podopieczny coraz krócej śpi w nocy. Także spadek aktywności życiowej sprawia, że organizm nie potrzebuje już tylu godzin za regenerację.
Dodatkowo osoby starsze stają się bardziej wrażliwe na czynniki z zewnątrz: dźwięki, niewygodny materac czy zbyt wysoką temperaturę w pomieszczeniu. Problemem jest również przyspieszenie fazy snu, czyli wcześniejsze kładzenie się spać i pobudka już o świcie.
Według badań problemy związane ze snem dotyczą co drugiego seniora, z czego nawet co piąta osoba skarży się na przewlekłą bezsenność.
Przyczyny bezsenności u osób starszych
Odpowiednia długość snu jest bardzo istotna, odpowiada bowiem za regenerację i odpoczynek całego organizmu. Kiedy jej zabraknie – szybko czujemy się gorzej zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Bezsenność może być objawem depresji, zaburzeń lękowych, chorób zapalnych oraz może być wywołana przez długotrwałe poczucia izolacji i samotności. Jest powodowana także przez skutki uboczne przyjmowanych leków, unieruchomienie w łóżku, popuszczanie moczu, choroby otępienne, skurcze, parcie na pęcherz, ból (na przykład ból stawów czy kręgosłupa) oraz inne dolegliwości na które cierpi senior. Jak więc opiekunka osoby starszej może zadbać o odpowiednie wyspanie się podopiecznego?
Sposoby na poprawienie jakości snu seniora
Higiena snu i nawyki osoby starszej są bardzo istotne. Unikajmy kawy i mocnej herbaty już na kilka godzin przed zaśnięciem. Dotyczy to również intensywnej aktywności fizycznej. Przed położeniem się do łóżka dobrze jest wypić mieszanki ziołowe, na przykład te zawierające melisę i kozłek lekarski, które uspokajają i wyciszają organizm.
Można też wziąć relaksującą kąpiel, jeśli tylko istnieje taka możliwość. Poza tym aby lepiej spać, senior powinien unikać drzemek dłuższych niż 30 minut. Nie zaszkodzi także wprowadzenie do planu dnia lekkiej aktywności fizycznej oraz stałych godzin spożywania posiłków tak, aby podopieczny miał swój naturalny rytm dobowy.
Kolejnym sposobem jest zasłanianie okien żeby światło nie wpadało do sypialni już wcześnie rano i nie wybudzało podopiecznego, zaś wieczorem należy zadbać o dobre oświetlenie we wszystkich pomieszczeniach. Przed udaniem się na spoczynek podajmy osobie starszej lekką kolację, obok łóżka postawmy szklankę wody i pamiętajmy o przewietrzeniu całego pomieszczenia.
Możemy skontrolować również jakość pościeli i materaca. Powinien on być miękki i dopasowujący się do krzywizny ciała, a w niektórych przypadkach nawet specjalistyczny, na przykład kiedy senior cierpi na choroby kręgosłupa. W wielu przypadkach już ta jedna zmiana wpływa pozytywnie na proces zasypiania.
Schorzenia somatyczne a bezsenność u seniora
Jeśli powodem bezsenności są schorzenia somatyczne, wtedy dobrze jest zainteresować się terapią u psychologa, najczęściej jest to nurt poznawczo- behawioralny. Redukuje ona poziom napięcia i stresu. Ponadto wieczorem unikajmy filmów, programów i książek które wywołują silne emocje, a do łóżka nie kładźmy się zbyt wcześnie. Można nawet całkowicie usunąć telewizor z sypialni ponieważ jego niebieskie światło reguluje poziom melatoniny i utrudnia zasypianie.
W niektórych przypadkach warto zainwestować w poduszkę ortopedyczną, która zapewni odpowiednie podparcie kręgosłupa w odcinku szyjnym i złagodzi dokuczliwe bóle. Przy okazji ochroni przed powstawaniem zwyrodnień i innych zmian chorobowych. Kolejną propozycją godną rozpatrzenia jest nawilżacz powietrza. Zbyt suche powietrze powoduje wysuszenie błon śluzowych nosa, gardła i jamy ustnej, co utrudnia swobodne oddychanie i skutkuje większym ryzykiem infekcji ze strony układu oddechowego.
W ostateczności można udać się po poradę lekarską oraz zakupić leki nasenne. Unikajmy jednak tego rozwiązania ponieważ grozi ono uzależnieniem od tych środków. Przed sięgnięciem po leki dobrze jest wypróbować melatoninę o przedłużonym uwalnianiu. Melatonina to hormon naturalnie występujący w organizmie człowieka który odpowiedzialny jest za uczucie senności. Jej stosowanie również należy skonsultować z lekarzem lub farmaceutą, zwłaszcza jeśli łączymy ją z innymi lekami.
Bezsenność u seniora – Podsumowanie
Sen jest bardzo ważną aktywnością w życiu człowieka, zwłaszcza osoby w podeszłym wieku, która zmaga się z chorobami i przyjmuje leki. Regeneracja ciała i odpoczynek psychiczny to kluczowe czynniki w osiągnięciu dobrego samopoczucia seniora. Obowiązkiem opiekunki osoby starszej jest więc zadbanie o jego jakościowy sen i tak potrzebny wypoczynek.
Dowiedz się więcej o pracy opiekunki w Niemczech lub aktywności fizycznej, jako składowej dobrego samopoczucia seniora.
