Choroba jaką jest SM nie cieszy się dobrą sławą i kojarzy z niepełnosprawnością. Jednak odpowiednio dobrane leki i rehabilitacja wspierana przez opiekunkę seniora mogą sprawić, że objawy tego schorzenia będą łagodniejsze i wolniej postępujące. A więc jak opiekować się podopiecznym cierpiącym na stwardnienie rozsiane?
Stwardnienie rozsiane – co to jest?
Tematem dzisiejszego artykułu jest stwardnienie rozsiane czyli przewlekła i nieuleczalna choroba ośrodkowego układu nerwowego. Komórki osoby chorej zwalczają komórki własnego organizmu, a konkretnie właśnie te w tkance nerwowej. Choroba powoduje niemożność właściwego przekazywania impulsów wzdłuż dróg nerwowych w rdzeniu kręgowym i w mózgu. Charakterystyczną cechą SM są rzuty choroby czyli wystąpienie nowego objawu lub nasilenie istniejącego. Trwa to dobę lub dłużej i znacznie pogarsza stan chorego.
Objawy stwardnienia rozsianego
Pierwszymi objawami są zazwyczaj zmiany czucia w kończynach lub w twarzy, problemy ze wzrokiem (podwójne widzenie, niewyraźne widzenie, zez), osłabienie, niestabilny chód oraz problemy z utrzymaniem równowagi. [1] Jednak nie u wszystkich SM zaczyna się tak samo. Inne objawy na które warto zwrócić uwagę to trudności z koncentracją, upośledzenie myślenia, zmęczenie, zaburzenia natury psychicznej, problemy z pamięcią, zaburzenia czucia oraz niedowład i drżenie kończyn. Kolejny etap obejmować może sztywność mięśni, ból, problemy z kontrolowaniem oddawania moczu, przełykaniem czy zaburzenia związane z procesem trawienia i wypróżniania. Rzadszym, ale również występującym, symptomem choroby są zaburzenia mowy czyli afazja.
Obowiązki opiekunki seniora cierpiącego na stwardnienie rozsiane
Codzienna pomoc
Jeśli choroba jest już w zaawansowanym stadium – do naszych zadań należy asystowanie podopiecznemu w trakcie codziennych czynności. Opieka ta obejmuje pomoc w spożywaniu posiłków, ubieraniu się, dbaniu o higienę czy dziennej porcji ruchu. Często chory potrzebuje również wsparcia podczas podnoszenia się i samego poruszania po domu.
Rehabilitacja
Kolejny, ważny punkt na naszej liście. Rehabilitacja obejmuje nie tylko wspólne ćwiczenia, ale też motywowanie do ich wykonania. Warto przypominać seniorowi, że to właśnie dzięki regularnym ćwiczeniom fizycznym jego stan może się polepszyć. Pamiętajmy także o organizowaniu wizyt w gabinecie fizjoterapeuty bądź wizyt domowych. My też korzystajmy z tej okazji do dowiedzenia się czegoś nowego na temat rehabilitacji i nauki właściwego przeprowadzania ćwiczeń fizycznych.
Najlepsze efekty przynoszą krótkie ćwiczenia które zapobiegają wiotczeniu mięśni. Dzięki takiej aktywności dbamy o możliwość wytworzenia nowych połączeń nerwowych i utrzymanie funkcji fizycznych przez jak najdłuższy czas. Proces rehabilitacji pozwala na zwiększenie zakresu ruchu w stawach i wzmacnia mięśnie. Poza tym wpływa na poprawę koordynacji wzrokowo- ruchowej.
Pobudzenie intelektualne
Istotną rolę w opiece nad osobą cierpiącą na SM stanowi pobudzanie funkcji intelektualnych. Rozmowy, krzyżówki, gry pamięciowe, szachy czy łamigłówki przyczynią się do poprawy formy umysłowej i tym samym zmniejszą ryzyko późniejszych problemów z pamięcią i koncentracją.
Wsparcie mentalne
Kondycja psychiczna chorego również wymaga naszego wsparcia. Bądźmy empatyczne, cierpliwe i wyrozumiałe. Istnieje możliwość, że senior będzie przechodził przez napady złości, a nawet agresji. Wykażmy się zrozumieniem i nie pozwólmy wyprowadzić z równowagi. Rozmawiajmy z osobą chorą o jej uczuciach i obawach. Kluczem do dobrego wsparcia psychicznego jest też motywowanie seniora do ćwiczeń i przyjmowania leków, ale także do spotkań z ludźmi i realizacji swoich zainteresowań. To pozwoli zapomnieć o chorobie chociaż na chwilę.
Dieta
Dieta może pozytywnie wpłynąć na komfort życia seniora i łagodniejszy przebieg choroby. Przy SM należy pamiętać o wysokiej zawartości błonnika zapobiegającego zaparciom oraz o odpowiedniej ilości witamin. Poza tym dieta powinna być bogata w wapń i witaminę D które zapobiegają zachorowaniu na osteoporozę. Potrzeba ich przyjmowania związana jest z lekami sterydowymi które zwiększają prawdopodobieństwo jej wystąpienia. [2] Przygotowane przez opiekunkę osoby starszej dania powinny posiadać również nienasycone kwasy tłuszczowe oraz jak najmniej tłuszczów pochodzenia zwierzęcego. Jeśli podopieczny ma problemy z przyjmowaniem pokarmów – wtedy należy dostosować ich formę do jego możliwości. Obejmuje to wszelkiego rodzaju papki oraz posiłki w postaci bardziej płynnej. Nie zapominajmy też o właściwym nawodnieniu czyli podawaniu choremu około 2 litrów płynów dziennie.
Pozostałe obowiązki
Poza obowiązkami wymienionymi powyżej należy:
- pilnować godzin przyjmowania leków,
- dbać o odporność seniora aby ograniczyć rzuty choroby spowodowane infekcjami,
- jak najbardziej ograniczyć czynniki stresowe które zaostrzają objawy choroby,
- zapewnić podopiecznemu cierpiącemu na problemy związane z niepowstrzymanym parciem na pęcherz szybki dostęp do specjalnego basenu lub pobliskiej toalety.
Dowiedz się więcej o pracy opiekunki seniora oraz o tym co powinna jeść osoba starsza.
Źródła:
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Stwardnienie_rozsiane
[2] https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,osteoporoza-polekowa,artykul,1663979.html
