Opieka nad osobą starszą jest w dużej mierze pracą fizyczną. Dla niejednej opiekunki stanowi ona wyzwanie. Podnoszenie, przenoszenie seniora, pomoc w chodzeniu, mycie, przebieranie – obowiązki te wymagają siły i często są dużym obciążeniem dla kręgosłupa. Wiele opiekunek pracujących w Niemczech cierpi więc na bóle pleców. Czy jednak tak musi być? Niekoniecznie. Dziś dowiemy się, skąd bierze się ból kręgosłupa u opiekunek i jak z nim walczyć. Sprawdzimy też, czy dolegliwościom da się zapobiegać. 

Jakie są przyczyny bólu pleców u opiekunki? 

Zadaniem opiekunki jest szeroko pojęte zajmowanie się seniorem. Podopieczni to z kolei osoby w podeszłym wieku, często schorowane, mające problemy z wykonywaniem podstawowych czynności i poruszaniem się. Trzeba więc pomagać im niemal we wszystkim, co często wiąże się z dźwiganiem. A warto też wspomnieć, że sztela trwa od kilku do nawet kilkunastu tygodni. Przez cały ten czas Twój kręgosłup narażony jest na duże obciążenia, a to może negatywnie odbić się na zdrowiu. Pojawiają się przeciążenia mięśniowe i urazy kręgosłupa. Plecom nie pomaga też długotrwałe przebywanie w jednej pozycji. Niestety, trudno tego uniknąć, myjąc seniora, karmiąc go czy ubierając. Dodajmy do tego ciągłe napięcie i codzienny wysiłek fizyczny, a otrzymamy gotową receptę na ból kręgosłupa. Wśród opiekunek osób starszych jest to częsty problem. Dlatego tak ważne jest, by odpowiednio zadbać o zdrowie kręgosłupa, szczególnie w pracy o charakterze fizycznym.  

W tym celu dobrze jest zacząć od zmiany szkodliwych nawyków, które mogą powodować ból kręgosłupa. Pamiętaj, że tego typu dolegliwości rzadko ustępują samoistnie, a zlekceważone, mogą się wręcz pogłębiać. Dlatego warto pochylić się nas tym tematem nieco bardziej i zrozumieć, jakie nawyki należy zmienić. Jak to zrobić? Na początek przeanalizuj swoje codzienne przyzwyczajenia. Stań przed lustrem tak, jak robisz to podczas wykonywania swoich obowiązków zawodowych. Czy Twoja sylwetka jest prosta, czy może przygarbiona? Wielu z nas na co dzień pochyla plecy lub garbi się, w ogóle tego nie zauważając. Zastanów się też, w jaki sposób wstajesz z łóżka. Podnosisz się powoli, czy wyskakujesz szybko spod kołdry i od razu jesteś na równych nogach? Warto też być ostrożnym przy pochylaniu i podnoszeniu różnych rzeczy, zwłaszcza ciężkich. Zawsze należy uginać przy tym kolana, a plecy trzymać proste. Kręgosłup cierpi również wtedy, kiedy dźwigasz tylko jedną, ciężką siatkę z zakupami. 

Opiekunko, dbaj o swój kręgosłup 

Opiekujesz się osobą starszą, niepełnosprawną, niesamodzielną? Mamy dla Ciebie kilka rad, dzięki którym zadbasz o swoje plecy podczas dźwigania podopiecznego. 

  • Poznaj prawidłową technikę transferu i korzystaj z niej. Polega ona na uginaniu kolan i trzymaniu kręgosłupa w wyprostowanej pozycji. W ten sposób możesz podnosić, przenosić i przesuwać chorego, nie narażając swojego zdrowia. Dodatkowo będziesz miała do dyspozycji więcej siły – pochylając się, wykorzystujesz jedynie siłę ramion. 
  • Zaprzyjaźnij się z urządzeniami ortopedycznymi. Jeśli masz taką możliwość, korzystaj z podnośnika, wózka inwalidzkiego, mat ślizgowych, dysków obrotowych i wszystkich ułatwień, które zminimalizują konieczność dźwigania seniora. 
  • Zadbaj o swoją kondycję fizyczną. Gdy wzmocnisz mięśnie pleców i brzucha, przenoszenie podopiecznego będzie dla Ciebie łatwiejsze. Regularnie wykonuj więc ćwiczenia wzmacniające mięśnie kręgosłupa. 
  • Równomiernie rozkładaj ciężar. Na zakupy bierz dwie torby i dopilnuj, żeby miały podobną wagę. 
  • Noś odpowiednie, wygodne obuwie. Najlepiej płaskie lub na wygodnym, 2-3 cm obcasie. 
  • Nie obawiaj się prosić o pomoc. Jeżeli ze względów zdrowotnych lub jakichkolwiek innych czujesz, że możesz nie podołać obowiązkom, porozmawiaj o tym z rodziną seniora. Być może rozwiązaniem będzie zatrudnienie dodatkowej opiekunki lub pielęgniarki. 
  • Twórz plan opieki. Dzięki temu będziesz mogła zostawić trudniejsze zadania na czas, gdy do domu przyjdą dzieci, wnuki albo Pflegehelden. 

I przede wszystkim – kiedy ból kręgosłupa już się pojawi – nie bagatelizuj go. Na początek możesz sięgnąć po środki przeciwbólowe dostępne w aptekach. Dobrym pomysłem jest też robienie ciepłych lub zimnych okładów. Pomogą one choć na chwilę uśmierzyć dolegliwości i dotrwać do wizyty lekarskiej.

Zdrowy kręgosłup opiekunki seniora 

Praca w niemieckiej opiece wiąże się z wieloma wyzwaniami fizycznymi. Mogą one skutkować przeciążeniami pleców i bólami kręgosłupa. Co możesz zrobić, żeby zminimalizować to ryzyko? 

Po pierwsze, unikaj gwałtownych ruchów. Mowa tutaj szczególnie o wspomnianym już wcześniej wstawaniu z łóżka, ale nie tylko. Podnosząc jakiś przedmiot czy przenosząc podopiecznego, nie „zrywaj” się gwałtownie. Zamiast tego wykonuj wolniejsze, dokładniejsze ruchy – to pomaga zmniejszyć nacisk na kręgi. Dbaj też o swoją pozycję podczas snu. Najzdrowsze dla kręgosłupa jest spanie na plecach. Wtedy ciężar ciała jest rozłożony równomiernie na całej jego długości, przez co w żadnym odcinku nie ma nadmiernego nacisku czy obciążenia. Głowa powinna leżeć w jak najbardziej naturalny sposób. Dzięki temu nie będziesz cierpieć na bóle szyi. Zwróć też uwagę na materac, na jakim śpisz. Najzdrowszy jest średnio twardy. Jeśli będzie zbyt twardy albo za miękki, bóle kręgosłupa mogą się nasilić. 

Przed położeniem się do łóżka weź gorącą kąpiel. Ciepła woda rozluźni mięśnie i pozwoli Ci się zrelaksować. Dobrym pomysłem jest też przyłożenie do pleców termoforu. A jeżeli w kręgosłupie rozwinął się stan zapalny, lepszym wyjściem będą zimne okłady. 

O zdrowie kręgosłupa warto też dbać przez profilaktyczne działania. Najważniejszym z nich jest regularna aktywność fizyczna. Codzienne spacery, ćwiczenia wzmacniające i rozluźniające na kręgosłup pomogą zapobiegać bólom pleców. Nie bez znaczenia jest też odpowiednia dieta. Powinna być bogata w wapń i witaminę D, które pomagają utrzymać zdrowe kości. O stawy zadbasz, dodając do diety kwasy omega-3, białko i witaminę C. I na koniec najważniejsze: regularne badania. Dzięki nim będzie można wykryć problemy z kręgosłupem na wczesnym etapie i uchronić się przed bólem oraz powikłaniami. 

Opieka nad osobą starszą to poświęcenie. To godne pochwały – lecz zapominajmy też o sobie. Jeśli zadbasz o własne zdrowie i bezpieczeństwo, będziesz mogła lepiej opiekować się swoim podopiecznym. 

 

Źródła: 

[1] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/63737,bol-krzyza-dolnej-czesci-plecow-dolnego-kregoslupa-przyczyny-objawy-leczenie 

[2] https://zdrowie.odpornosc.org.pl/skuteczne-leczenie-roznego-rodzaju-bolow-plecow/?gad_source=1&gclid=Cj0KCQjw3vO3BhCqARIsAEWblcAKOmSKynbbSuLmMPX1-nZM5uLIVzi96vpBKuyBkBJq1eXEZPkmSN4aAla_EALw_wcB