Opieka nad osobami starszymi to wyjątkowo odpowiedzialne i wymagające zadanie. Opiekunce przydają się zarówno umiejętności medyczne, jak i znajomość psychiki osoby starszej. Seniorzy często cierpią na różne choroby i problemy zdrowotne, które w połączeniu z ich potrzebami emocjonalnymi i społecznymi mogą stanowić wyzwanie dla opiekunów. Praca w opiece w Niemczech daje poczucie spełnienia i satysfakcji, ale nie jest pozbawiona ryzyka popełniania błędów. Niestety, niektóre z nich mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia i jakości życia podopiecznych. Jakie to błędy w opiece i jak się ich wystrzegać? Sprawdź!
Specyfika zawodu opiekuna osób starszych
Praca opiekunki seniora, niezależnie od tego, gdzie jest wykonywana, wymaga od pracownika kompleksowego przygotowania. Opiekun musi znać specyficzne potrzeby osób starszych, ich choroby przewlekłe, a także metody pielęgnacji. Powinien również rozumieć ich potrzeby emocjonalne. Od opiekunek oczekuje się więc nie tylko wiedzy medycznej, ale także empatii i cierpliwości. Każda sztela obfituje w odpowiedzialne zadania, takie jak dostosowanie opieki do stanu zdrowia podopiecznego, monitorowanie samopoczucia, wsparcie psychiczne i fizyczne. Praca w tej branży to często wyzwanie, zwłaszcza w przypadku osób z demencją, chorobą Alzheimera czy innymi schorzeniami neurodegeneracyjnymi. Opieka nad nimi to ciągła gotowość do szybkiej reakcji w sytuacjach kryzysowych. Nietrudno się więc domyślić, że w tej branży błędy w opiece mogą drogo kosztować. Dziś przyjrzymy się tym najczęstszym i opowiemy, jak można ich uniknąć.
-
Brak odpowiedniej komunikacji z seniorem
Błędy w opiece zdarzają się często. Jednym z najczęstszych błędów w opiece nad osobą starszą jest brak odpowiedniej komunikacji. Osoby starsze, szczególnie te z demencją lub chorobami neurodegeneracyjnymi, mogą mieć trudności z wyrażaniem swoich potrzeb i uczuć. Nie pomaga im w tym niecierpliwość opiekuna, podnoszenie głosu czy przerywanie. Seniorzy nie lubią też pouczania i traktowania ich jak dziecko. Podopieczni, którzy cierpią z powodu osamotnienia, mogą czuć się niezrozumiani, a brak wrażliwości na ich emocje prowadzi do poważnych problemów psychologicznych.
Jak unikać błędów?
- Stosuj prosty język: Buduj krótkie, jasne zdania, mów powoli i wyraźnie.
- Zadawaj pytania otwarte: Zamiast pytać „Czy chce Pani zjeść obiad?”, zapytaj „Co chciałaby Pani zjeść na obiad?”. Tego rodzaju pytania dają seniorowi poczucie kontroli.
- Słuchaj uważnie: Zwracaj uwagę na to, co mówi podopieczny, nawet jeśli nie zawsze będzie to zrozumiałe. Czasem do lepszego zrozumienia jego potrzeb wystarczą drobne wskazówki, które wysyła za pomocą swojego ciała.
-
Nieznajomość potrzeb zdrowotnych seniora
Wielu seniorów nie chce „sprawiać kłopotu”, więc nie mówią o tym, co ich boli czy niepokoi. Często też bagatelizują pierwsze objawy chorób, sądząc, że przejdzie samo. Jednak w podeszłym wieku nawet niewielkie zmiany w zachowaniu czy samopoczuciu mogą oznaczać poważną chorobę. Do błędów należy też nieprzestrzeganie zaleceń lekarza czy brak obserwacji stanu zdrowia seniora.
Jak unikać błędów?
- Dowiedz się jak najwięcej o zdrowiu podopiecznego: Przed rozpoczęciem pracy poproś o dokładny opis aktualnego stanu zdrowia seniora. Rodzina powinna nakreślić jego historię medyczną, opowiedzieć o zaleceniach lekarzy i o lekach, które osoba starsza zażywa na co dzień.
- Regularnie monitoruj stan zdrowia: Zwracaj uwagę na wszelkie zmiany w zachowaniu lub kondycji fizycznej seniora. Pozwala to zauważyć chorobę na wczesnym etapie i szybko zareagować.
- Pilnuj, by senior brał zalecane leki: Monitoruj, czy podopieczny zażywa lekarstwa regularnie i w dawkach przepisanych przez lekarza.
-
Nieodpowiednia organizacja dnia i brak planowania
Opieka nad seniorem w Niemczech polega na planowaniu wielu codziennych czynności. Zadaniem opiekunki jest przygotowywanie posiłków, pomoc przy higienie, organizowanie czasu wolnego, a także wspólne spędzanie czasu z podopiecznym. Jakie błędy w opiece mogą się tu zdarzyć? Przede wszystkim brak rutyny, chaos i nieprzewidywalność. Niekiedy opiekunki wyręczają też seniorów w nadmierny sposób, w efekcie ograniczając ich samodzielność i sprawczość. Brak czasu na aktywność umysłową i fizyczną sprawia, że osoba starsza jest coraz bardziej apatyczna i niechętna do ruchu.
Jak unikać błędów?
- Stwórz harmonogram: Codzienna rutyna daje poczucie bezpieczeństwa zarówno opiekunce, jak i seniorowi. Planuj posiłki, czas na odpoczynek, a także na aktywności fizyczne i umysłowe.
- Bądź elastyczna: Choć harmonogram jest ważny, bądź gotowa na jego modyfikacje. Seniorzy, zwłaszcza chorzy na demencję, mogą mieć zmienne potrzeby i nastroje.
- Dbaj o aktywność fizyczną: Regularne ćwiczenia, nawet w formie spacerów, poprawiają kondycję fizyczną i samopoczucie seniora.
-
Lekceważenie potrzeb umysłowych i społecznych seniora
Opiekując się osobą starszą, często skupiamy się na fizycznych aspektach jego zdrowia. Wydaje nam się, że jeśli u seniora choroby „nie widać”, to znaczy, że jest on zdrowy. W rzeczywistości jednak wcale nie musi tak być. Wielu podopiecznych zmaga się z problemami natury psychicznej, cierpiąc po cichu, a choroba niepostrzeżenie się rozwija. Błędy w opiece, które mogą nasilać tego rodzaju dolegliwości, są przede wszystkim: brak aktywizacji umysłowej, ignorowanie potrzeby kontaktów społecznych, brak zapewnienia odpoczynku.
Jak unikać błędów?
- Angażuj seniora w gry umysłowe: Dobrym wyborem będą tutaj krzyżówki, rebusy, sudoku, czytanie książek, gry planszowe. Zachęcaj też podopiecznego do rozmów o dzieciństwie czy do omówienia ostatnio obejrzanego filmu.
- Zachęcaj podopiecznego do kontaktu z ludźmi: Spotkania z rodziną, rozmowy z sąsiadami, wysyłanie listów do przyjaciół – każdy z tych sposobów podtrzymywania relacji jest cenny dla umysłu seniora.
- Zadbaj o higienę snu: ustalcie wspólnie godzinę pójścia spać, zredukujcie też liczbę drzemek w ciągu dnia. Przygotuj sypialnię – wywietrz ją, zaciągnij zasłony, a podopiecznego zachęć, by wyciszył się przed snem.
-
Brak świadomości w kwestiach bezpieczeństwa
Opieka nad osobą starszą wymaga znajomości wielu kwestii bezpieczeństwa. O dobro seniora należy dbać zarówno na co dzień, jak i w obliczu nagłych sytuacji. Szczególnie groźną, choć często niedocenianą kwestią są upadki. W przypadku osób w podeszłym wieku, schorowanych czy niepełnosprawnych przewrócenie się może mieć poważne konsekwencje.
Jak unikać błędów?
- Dbaj o bezpieczeństwo w domu: Upewnij się, że podopieczny nie napotka na swojej drodze przeszkód, które mogłyby spowodować upadek. Są to na przykład dywany, nieodpowiednie oświetlenie czy brak poręczy i uchwytów w łazience.
- Dobrze poznaj procedury awaryjne: Opiekunka powinna posiadać wiedzę na temat podstawowych czynności ratujących życie, takich jak zasady pierwszej pomocy przedmedycznej. Dowiedz się też, jak reagować na zaostrzenie objawów chorób przewlekłych.
- Ubierz podopiecznego odpowiednio: Zarówno w domu, jak i na zewnątrz senior powinien nosić wygodne, stabilne buty, które zmniejszają ryzyko poślizgnięć i upadków. Warto także zadbać o właściwie dobraną odzież, zwłaszcza jeśli osoba starsza ma problemy z termoregulacją.
Podsumowanie
Zawód opiekunki osób starszych w Niemczech wymaga odpowiedniej wiedzy, dużej dozy empatii i konkretnych umiejętności. Kluczem do sukcesu jest nie tyle unikanie błędów, co świadomość, jak wykonywać obowiązki poprawnie. W ten sposób zapewnisz podopiecznemu nie tylko odpowiednią opiekę zdrowotną, ale również komfort psychiczny i emocjonalny. Nie należy jednak zapominać o sobie. Praca w niemieckiej opiece jest odpowiedzialnym zadaniem, a od opiekunki oczekuje się, że sprosta postawionym przed nią wyzwaniom. Zadbaj więc też o własne zdrowie i dobrostan. Spełniona zawodowo opiekunka to spokojny i szczęśliwy podopieczny – i o tym zawsze warto pamiętać.
Źródła:
[1] https://journals.umcs.pl/j/article/view/6151/4832 – Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Psychologia w naukach medycznych II pod redakcją Wojciecha Strzeleckiego, Marty Czarneckiej-Iwańczuk, Marcina Cybulskiego, Poznań 2012.