Czy senior powinien mieć takie samo ciśnienie krwi, jak osoba w wieku średnim? Jak sprawdzić ciśnienie tętnicze i ile powinno ono wynosić? I czym właściwie różni się puls od ciśnienia? Tego dowiecie się z naszego dzisiejszego artykułu.
O czym mówi ciśnienie krwi?
Choroby układu krążeniowego to dolegliwość, która dotyka wielu osób starszych. O ich istnieniu i rozwoju świadczy przede wszystkim nieprawidłowe ciśnienie krwi oraz niewłaściwy puls.
Ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew napiera na ściany naczyń krwionośnych w czasie pracy serca. [1] Rozróżniamy dwa parametry ciśnienia. Ciśnienie skurczowe (wyższe), które określa siłę pompowania krwi w trakcie skurczu oraz ciśnienie rozkurczowe (niższe), czyli minimalne ciśnienie pojawiające się w tętnicach w czasie rozkurczu. Jeśli ciśnienie jest za wysokie – wtedy mówimy o nadciśnieniu, natomiast kiedy jest ono za niskie – mamy do czynienia z niedociśnieniem.
Nieleczone nadciśnienie może doprowadzić do udaru, miażdżycy czy niewydolności serca i nerek. Niedociśnienie z kolei może zakończyć się niedokrwieniem, a następnie niedotlenieniem narządów, na przykład mózgu. [2] Obie te sytuacje są bardzo niebezpieczne.
Do sprawdzenia ciśnienia tętniczego oraz pulsu wystarczy najprostszy ciśnieniomierz elektroniczny który każda opiekunka osoby starszej obsłuży bez najmniejszego problemu.
Puls a ciśnienie tętnicze
Wiemy już czym jest ciśnienie krwi i jak je zmierzyć, ale czym jest puls? Puls, czyli tętno, to określenie dla liczby wyczuwalnych uderzeń serca na minutę. U osoby starszej powinno być to około 60- 70 uderzeń na minutę. Ogólnie w różnych grupach wiekowych przyjmuje się, że prawidłowy puls to od 60 do 100 uderzeń na minutę. [3] Pomiaru pulsu można dokonać palcami na tętnicy bądź aparatem (ciśnieniomierzem). Cały czas mówimy oczywiście o pulsie spoczynkowym. Puls może być wyższy pod wpływem przyjęcia kofeiny, nikotyny, alkoholu, określonych leków, odczuwania intensywnych emocji, po wysiłku fizycznym czy na przykład przy nadczynności tarczycy.
Za wysokie tętno to częstoskurcz czyli tachykardia, natomiast mniej niż 60 uderzeń na minutę to bradykardia. Częściej występujące odchylenia od normy, tak jak i te związane z ciśnieniem tętniczym, powinny zostać skonsultowane z lekarzem. Problemami z pulsem i nadciśnieniem tętniczym zajmuje się kardiolog.
Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi u seniora?
Normy ciśnieniowe są różne dla osób w danych grupach wiekowych. Zgodnie z przyjętymi normami: prawidłowe ciśnienie dla osoby powyżej 50-tego życia to około 129/85 mmHg, ale dla osoby w wieku 60-ciu jest to już 130/86 mmHg. W przedziale wiekowym 60-64 lata mówi się, że ciśnienie krwi powinno wynosić około 134/87 mmHg. Seniorzy, którzy przekroczyli 65-ty rok życia, powinni mieć ciśnienie na poziomie około 135/88 mmHg. Osoby w przedziale wiekowym od 70 do 79 lat – ok. 140/80 do 149-89 mmHg. Jeszcze inne normy są dla podopiecznych, którzy przekroczyli 80-ty rok życia. Wynoszą one około 140/70- 149/79 mmHg.
Niski puls i wysokie ciśnienie krwi u osoby starszej
Seniorzy to wyjątkowa grupa wiekowa, ponieważ to właśnie u nich w naturalny sposób dochodzi wraz z wiekiem do podwyższenia ciśnienia i jednoczesnego spadku częstotliwości bicia serca. Naturalną kompensacją organizmu, czyli reakcją na spadek tętna, jest wyżej wspomniany wzrost ciśnienia tętniczego. Dlatego też wielu seniorów zauważyć może u siebie wyższe ciśnienie krwi przy utrzymaniu niskiego pulsu i jest to całkowicie normalna sytuacja. [4]
Ponadto osoby po 60-tym roku życia często przyjmują na co dzień wiele leków, a ich skutkiem ubocznym może być obniżenie częstotliwości bicia serca. Do momentu, gdy niskie tętno nie powoduje negatywnych objawów – nie należy się tym niepokoić. Natomiast, gdy pojawią się omdlenia, zawroty głowy czy inne symptomy sugerujące bradykardię, wtedy należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Jak zadbać o odpowiednie ciśnienie u seniora?
Jako opiekunka osoby starszej możesz pomóc podopiecznemu w dbaniu o zdrowie i odpowiednie ciśnienie krwi. Systematyczne przyjmowanie leków (jeśli istnieje takie zalecenie od lekarza) to oczywiście podstawa. Poza tym zdrowa dieta, prawidłowa masa ciała, aktywność fizyczna, obniżenie poziomu stresu i unikanie używek to kilka podstawowych czynników które wpływają na ciśnienie krwi. Nierzadko stan seniora można w ten sposób poprawić, nawet jeśli ma on genetyczne uwarunkowania do nadciśnienia.
Jeśli mowa o osobach cierpiących na zbyt niskie ciśnienie krwi – w tym przypadku dodatkowo można zastosować większą ilość soli w diecie, unikanie wysokich temperatur i podawanie seniorowi przynajmniej 2 litrów płynów dziennie.
Osobom borykającym się z problemami kardiologicznymi lekarz często poleca też monitorowanie oraz zapisywanie pomiarów ciśnienia krwi i tętna. W tym również opiekunka seniora może codziennie pomagać. Warto też zapytać lekarza prowadzącego o to, jak możemy wesprzeć osobę starszą i na co zwracać szczególną uwagę.
Przeczytaj więcej o pracy opiekunki osoby starszej w Niemczech oraz o różnych potrzebach seniorów.
Źródła:
[1] https://ortomedico.pl/blog/dla-seniora-i-jego-opiekuna/prawidlowe-cisnienie-i-puls-u-seniora-normy-przyczyny-skutki-leczenie
[2] https://www.medonet.pl/zdrowie,puls—normy–pomiary–przyczyny-wysokiego-pulsu,artykul,1732335.html
[3]https://wylecz.to/uklad-krazenia/tetniak-serca-przyczyny-objawy-badania-leczenie-tetniaka-na-sercu/
[4] https://wylecz.to/uklad-krazenia/tetniak-serca-przyczyny-objawy-badania-leczenie-tetniaka-na-sercu/