Podopieczny uciekający z domu bądź wiecznie wybierający się “na spacer”, na przykład w środku nocy, to problem wielu opiekunek osób starszych. Niestety, praca w opiece wiąże się również z radzeniem sobie z wyzwaniami tego typu. Jak poradzić sobie z uciekającym seniorem?

Na początek kilka przydatnych, niemieckich słówek. Słowem Weglauftendenz określa się skłonność osób chorych do nagłego opuszczania domu i ucieczek. Do opisu tego zjawiska używa się także słowa Bewegungsdrang oznaczającego przymus ruchu.

 

Nadpobudliwy senior

 

Osoba starsza ze skłonnością do ucieczki to zmora opiekunki, jednak zawsze można w jakiś sposób złagodzić takie chęci wyjścia z domu. Zazwyczaj spowodowane są one chorobami, na przykład demencją czy chorobą Alzheimera. Chorzy wychodzą załatwić ważną sprawę z przeszłości, idą do pracy, na spotkanie z członkiem rodziny albo po prostu muszą akurat w danej chwili udać się na spacer. Niektórzy podopieczni są wyjątkowo uparci i walczą o możliwość opuszczenia domu kilka razy dziennie, za dnia i w nocy. Na nic zdają się racjonalne tłumaczenia, a u chorego wzrasta poziom frustracji i pojawić się może nawet agresja. Jak uniknąć nieustannego lęku o chorego, zapewnić mu bezpieczeństwo, a sobie czas potrzebny na obowiązki domowe i wypoczynek? Poniżej przedstawiamy sposoby na to jak sprawić, żeby senior wolał jednak zostać w domu.

Jak opiekunka może zachęcić podopiecznego do pozostania w domu

• Zastosuj kamuflaż drzwi, w ten sposób przestaną one przyciągać uwagę osoby starszej. Możesz to zrobić poprzez pomalowanie ich na ten sam kolor, co ścian, pokrycie tapetą albo zamaskowanie firankami. Na terenie Niemiec można nawet kupić specjalną, samoprzylepną tapetę, która wygląda jak regał na książki. Doskonale maskuje ona drzwi, które przestają wzbudzać zainteresowanie chorego.
• Można również zamknąć drzwi na klucz i usunąć wszystkie klucze z zasięgu wzroku. To jednak może skutkować poczuciem dyskomfortu lub agresją podopiecznego, który będzie ich szukał i buntował się. Warto więc zapytać rodzinę seniora, jaki ma do tego stosunek i czy zgadza się na dostęp do otwartych, czy jednak zamkniętych, drzwi wejściowych.
• Opiekunka osoby starszej może wnioskować o kupienie czujnika ruchu, który podłącza się do gniazdka z prądem. To jedno z najlepszych rozwiązań, kosztujące zaledwie 20- 50 euro. W momencie gdy osoba starsza przekroczy próg drzwi wejściowych, przy których zainstalowane jest to małe urządzenie, w określonym pomieszczeniu rozlega się alarm dźwiękowy. Może być to kuchnia, może być pokój opiekunki, albo kilka miejsc naraz. W Niemczech mówi się na to urządzenie Bewegungsmelder.
• Kolejnym, tańszym rozwiązaniem są chińskie dzwoneczki wietrzne. Wydadzą one również sygnał dźwiękowy w chwili otwarcia drzwi.
• Ponieważ racjonalne argumenty odwodzące podopiecznego od wyjścia z domu zazwyczaj nie działają, postaraj się podejść do niego jak do dziecka. Unikaj dyskusji, przenieś jego uwagę w innym kierunku i zainteresuj czymś przyziemnym. Najlepiej czymś, co kiedyś lubił robić. Grą w chińczyka, czytaniem książek, przeglądaniem starych zdjęć. Możesz nawet obiecać, że za chwilę wyjdziecie, jeszcze tylko przygotujecie obiad.
• Miej spokojny ton głosu i wykaż się cierpliwością. Konsekwentnymi komunikatami przeplatanymi pochwałami ugrasz więcej, niż przymusem i krzykiem.
• Skutecznym sposobem jest także przełożenie klamki od drzwi wejściowych. Chodzi o to, aby drzwi otwierały się po podniesieniu jej w górę, a nie po standardowym naciśnięciu w dół. Już po jednej próbie wyjścia chory może uznać, że drzwi się zacięły lub zepsuły i porzucić próby. W razie czego można również wytłumaczyć, że czekamy na ślusarza, który już jest w drodze.

 

Podsumowanie

 

Uciekający senior to wyzwanie, ale z takich mniejszych i większych wyzwań składa się zawód opiekunki osoby starszej. Zatrzymanie podopiecznego w bezpiecznej przestrzeni domowej wymaga trochę kreatywności, ale jest jak najbardziej możliwe. Podsumowując, warto osobę starszą obserwować, zorganizować jej czas, a w domu wprowadzić kilka delikatnych zmian instrastruktury. Jeśli osoba lubi wychodzić na przykład  wieczorami, dobrze jest po zmroku włączać jej ulubiony film i zjeść razem przekąskę. Na innych działa oglądanie przed wyjściem wszystkich butów i czapek (przecież trzeba wybrać te właściwe na spacer), co zajmuje trochę czasu w trakcie którego podopieczny zapomina, że chciał opuścić dom. Osoby cierpiące na otępienie starcze można również włączać w proste czynności domowe. To zorganizuje im dzień i odwróci uwagę od ryzykownych pomysłów. Należy pamiętać też o stałym kontakcie z rodziną seniora i wspólnym ustaleniu planu działania.

Unikajmy kłótni i przepychanek z nadpobudliwą osobą, zamiast tego dajmy jej poczucie komfortu, bezpieczeństwa i swoją cierpliwość. Właśnie na tym polega dobrze wykonana praca opiekunki, której świadomie zdecydowaliście się podjąć, czy to z powołania, czy z chęci dorobienia sobie do domowego budżetu. Spokój, opanowanie i zastosowanie kilku sprytnych rozwiązań mogą zdziałać cuda.