Opieka nad niesprawnym seniorem

Opieka nad osobą starszą w Niemczech to w wielu przypadkach zajmowanie się niesprawnym seniorem. Niejedna opiekunka spotkała się już z sytuacją, w której podopieczny wymaga pomocy w poruszaniu się lub jest osobą leżącą. Często oznacza to konieczność podnoszenia albo wręcz dźwigania seniora. Jeśli obawiasz się dźwigania podczas szteli, koniecznie przeczytaj nasz artykuł. Znajdziesz w nim kilka przydatnych wskazówek, które pomogą Ci wykonywać transfer tak, by nie zaszkodzić sobie ani podopiecznemu.

Transfer jako jeden z obowiązków opiekunki 

To, w jakim zakresie opiekunka będzie miała do czynienia z niesprawnym seniorem, zależy zarówno od jego zdrowia, wagi jak i aktualnej kondycji. W najtrudniejszej sytuacji są osoby niepełnosprawne, które nie są w stanie poradzić sobie bez wsparcia drugiego człowieka. Tutaj nieocenione są właśnie opiekunki – to one służą seniorom pomocną dłonią, i to dosłownie. Codzienny transfer z łóżka na wózek, kąpiel, ubieranie, wyjście na dwór wiążą się z dźwiganiem podopiecznego. Kiedy od opiekunek wymaga się transferu podopiecznego? Najczęściej w sytuacji, gdy zmaga się on z otyłością, chorobami układu ruchu, a także z demencją starczą. Oferty pracy nad osobami niepełnosprawnymi są z reguły najlepiej płatne, ale też najtrudniejsze. Opiekunki często obawiają się dźwigania: wiedzą, że jeden nieprzemyślany ruch może spowodować kontuzję.  

Lekarze i rehabilitanci zalecają, by przed wyjazdem na zlecenie odbyć choć jeden kurs praktyczny z transferu osób niepełnosprawnych. Chodzi tutaj zarówno o bezpieczeństwo podopiecznego, jak i o Twoje własne. Należy też nauczyć się ergonomicznych ruchów – nie zawsze siła wystarczy, żeby podnieść seniora. Czasami technika podnoszenia jest ważniejsza. Na szkoleniu nauczysz się, jak wykonywać transfer, nie wkładając w to nadmiernego wysiłku. Poznasz też urządzenia, które będą Ci w tym pomagać. Najważniejszą kwestią, o której musisz pamiętać, to współpraca z osobą starszą. Na tyle, na ile jest w stanie, niech pomaga Ci przy transferze. W tym celu mów wcześniej o tym, co będziesz robić. Na przykład: „Dzień dobry! Pora wstawać. Za chwilę podejdę do Pani i podniosę Panią z łóżka. Proszę odrobinę przesunąć się w moją stronę. Doskonale. W kuchni czeka Pani ulubione śniadanie”. Może się zdarzyć, że senior będzie reagował niechęcią na próby transferu. Włączenie go w cały proces pomoże mu zapanować nad emocjami i odzyskać poczucie sprawczości. 

Jak bezpiecznie podnosić seniora? 

Przed przystąpieniem do transferu podopiecznego należy się przygotować. W tym celu zdejmij biżuterię, zegarek i wszelkie elementy, które mogłyby poranić seniora. Załóż buty z antypoślizgową podeszwą – w ten sposób nie stracisz równowagi w najmniej oczekiwanym momencie. Zadbaj o to, aby mieć na sobie wygodne, niekrępujące ruchów ubranie. Pamiętaj o technice transferu, a dokładniej o wspomnianej już wcześniej ergonomii ruchu. Chwyć seniora w taki sposób, by podnoszenie nie zaszkodziło Twojemu kręgosłupowi. Nie pochylaj pleców ani nie napinaj szyi. Zamiast tego ugnij kolana, a nawet kucnij. Nigdy nie podnoś podopiecznego na prostych nogach, z plecami wygiętymi w łuk. Pamiętaj też, żeby przed przenoszeniem seniora podejść jak najbliżej niego. Postaraj się rozłożyć ciężar równomiernie na obie połowy swojego ciała. Poproś podopiecznego, żeby nie chwytał Cię za szyję, gdyż zwiększa to ryzyko urazów Twojego kręgosłupa. 

Jakich zasad należy przestrzegać podczas transferu? 

• Bezpieczeństwo

  Przygotuj pomieszczenie do przenoszenia seniora. Usuń wszelkie elementy, o które można zaczepić nogą, poślizgnąć się na nich czy potrącić. Upewnij się, że podłoga nie jest zbyt śliska. Oczywiście w trakcie tych czynności mów do podopiecznego i informuj go, co będziecie za chwilę robić. 

• Spokój

  Przed transferem weź głęboki oddech i opanuj ewentualne emocje. Unikaj gwałtownych ruchów, szarpania czy popychania. Zadbaj, żeby Twoje gesty były spokojne, płynne i w pełni kontrolowane. Pozostawaj też w stałym kontakcie z seniorem, opowiadaj mu o wykonywanych czynnościach. 

• Odpowiednia technika

  Chwyt powinien być stabilny, a postawa ciała mocna, wyśrodkowana i przede wszystkim wygodna dla Ciebie. Nie obciążaj nadmiernie kręgosłupa podczas przenoszenia seniora, ale korzystaj z siły nóg. 

• Obustronne zaangażowanie

  Aby transfer się udał, muszą być w niego zaangażowane obie strony. Zachęć podopiecznego, żeby w miarę swoich możliwości przyłączył się do całego procesu. Już kilka komunikatów słownych może ułatwić Ci podnoszenie, a seniorowi dodać pewności siebie. 

• Właściwe ustawienie

  Stań jak najbliżej osoby starszej, ale w taki sposób, żeby nadal mieć swobodę ruchów i zmiany pozycji. Staraj się unikać konieczności skręcania tułowia – w ten sposób zapobiegniesz urazom. 

Zdrowie i bezpieczeństwo seniora powinno być priorytetem podczas transferu, ale nie należy zapominać też o własnym. Kontuzja to ostatnia rzecz, która jest potrzebna opiekunowi. Poświęć więc chwilę na dopracowanie techniki przenoszenia osoby starszej – Twój kręgosłup Ci za to podziękuje. 

Sprzęt potrzebny do transferu seniora 

Forma opieki i zakres obowiązków opiekunki różni się w zależności od wielu czynników. Jednym z nich jest stan zdrowia seniora. Jeżeli podopieczny jest niepełnosprawny lub leżący, praca opiekunki będzie bardziej wymagająca. Nie oznacza to jednak, że niemieccy pracodawcy zostawią Cię ze wszystkim samą. Wiele rodzin zatrudnia dodatkowo Pflegedienst, która podaje zastrzyki i zmienia opatrunki. Warto też dowiedzieć się, czy w domu podopiecznego znajdują się sprzęty ułatwiające opiekę. Są to na przykład: 

• podnośniki, czyli urządzenia do sprawnego podnoszenia osoby starszej. Pomagają uniknąć nadmiernego dźwigania; 

• nosze płachtowe: najczęściej korzysta z nich dwoje opiekunów naraz. Umożliwiają równomierne rozłożenie ciężaru; 

• windy schodowe: urządzenia montowane na schodach, ze specjalnym siedziskiem ułatwiającym poruszanie się między piętrami; 

• windy wannowe: pozwalają na bezpieczną kąpiel osoby niepełnosprawnej; 

• deski ślizgowe/transferowe: służą do przesuwania pacjenta między wózkiem a łóżkiem; 

• dyski obrotowe: pomagają obrócić podopiecznego nawet o 360 stopni; 

• pasy do przenoszenia: wraz z uchwytami tworzą konstrukcję, która jest sporym ułatwieniem dla opiekunki; 

• podpórki: przydają się przy wstawaniu z łóżka czy kanapy. 

Jeśli szukasz pracy w opiece w Niemczech, weź pod uwagę, że być może podopieczny będzie potrzebował transferu. Zanim więc odpowiesz na ofertę, zastanów się, czy podołasz dodatkowym obowiązkom. Osoby starsze, zwłaszcza mężczyźni, z reguły ważą więcej i są wyżsi, niż opiekunka. Do opieki potrzeba więc sporej siły i znajomości technik transferu. Dobrze jest zorientować się, czy rodzina seniora ma możliwość zainstalowania urządzeń ułatwiających przenoszenie pacjenta. Pamiętaj: pierwsze chwile mogą być dość trudne, a wdrożenie w obowiązki może trochę potrwać. Kluczem jest tutaj cierpliwość i wzajemna współpraca opiekunki i podopiecznego. Z czasem nabierzesz wprawy i transfer stanie się po prostu codzienną rutyną. 

 

Źródła: 

[1] https://gcz.gdynia.pl/zdrowie-i-profilaktyka/seniorzy/czytelnia/poradniki/przemieszczanie-osoby-chorej/