Praca opiekunki niejednokrotnie wymaga wysiłku fizycznego. Pomagamy podopiecznemu w chodzeniu, sadzamy go czy oferujemy swoje pomocne ramię podczas wstawania. Należy jednak pamiętać o tym, że nasz kręgosłup nie powinien być przeciążony. Jak zatem dbać o swoje ciało w pracy opiekunki osoby starszej?
W pracy opiekunki ważne jest zadbanie o swój własny dobrostan, a dopiero potem pomaganie seniorowi. Co nam grozi, jeśli zignorujemy objawy bólowe płynące z ciała? I jak dbać o swój kręgosłup w pracy opiekunki? Tego dowiecie się z poniższego artykułu.
Ryzyko choroby przeciążeniowej w pracy opiekunki
Jednym ze skutków nieprawidłowej pracy z seniorem jest choroba przeciążeniowa u opiekuna. Objawiać się ona może między innymi bólem w odcinku szyjnym, lędźwiowym czy napięciem mięśni przykręgosłupowych. Ból pleców i szyi promieniować może aż do kończyn dolnych, a także powodować zaburzenia czucia i niedowłady. Objawy nasilają się podczas aktywności ruchowych, podnoszenia ciężkich przedmiotów czy robienia przysiadów. Często opiekunki upatrują przyczyn odczuwanych dolegliwości w swoim wieku czy na przykład w reumatyzmie. Pierwszych objawów choroby zdecydowanie nie należy ignorować.
Przyczyny choroby przeciążeniowej i bólu pleców
Do powstania i rozwoju schorzenia przyczynić się może pojedynczy uraz, ale i powtarzające się, niewłaściwe zachowania i nawyki. Choroba rzadko ustępuje samoistnie, tak więc wszystko w naszych rękach. Zacznijmy od sprawdzenia, czy nie popełniamy poniższych błędów. Wszystkie te zachowania w łatwy sposób doprowadzić mogą do kontuzji lub uczucia dyskomfortu.
- Niewłaściwy chód: szurający, małe kroczki, przygarbiony kręgosłup.
- Nagłe zrywanie się z łóżka “na równe nogi”.
- Szybkie pochylanie się, na przykład podczas zbierania czegoś z podłogi.
- Dźwiganie ciężkich przedmiotów i podnoszenie podopiecznego.
- Chodzenie na boso w domu. Taki rodzaj chodzenia właściwy jest tylko na powierzchniach, które amortyzują wstrząsy związane ze stąpaniem. Na przykład na trawie lub na plaży.
- Noszenie zakupów jedną ręką i skupianie całego ciężaru po jednej ze stron.
- Niewygodne obuwie ze sztucznego materiału.
- Przybieranie skrzywionej i zgarbionej postawy ciała.
Jak zapobiec problemom z kręgosłupem
Profilaktycznie powinniśmy unikać wyżej wymienionych zachowań, ale poza tym możemy działać wielotorowo. Dobrze jest mieć na uwadze poniższe rady i stosować je w swoim codziennym życiu.
- Pamiętaj o odpowiedniej diecie, zwłaszcza tej wzmacniającej kości i stawy.
- Zapoznaj się z właściwymi technikami związanymi z przenoszeniem i transferem podopiecznego.
- Zadbaj o aktywność fizyczną, co pozytywnie wpłynie na wzmocnienie całego ciała, jego mobilność, a także na redukcję stresu. Ten ostatni wywołuje napięcia w mięśniach, a ich z pewnością chcemy uniknąć. Spacery, gimnastyka czy ćwiczenia do filmików z internetu, na których znajdują się instruktaże treningu np. na ból pleców, powinny stać się naszą codzienną rutyną. Szczególnie istotne są ćwiczenia otwierające biodra, rozluźniające szyję oraz, wcześniej już wspomniane – plecy.
- Dopasuj wysokość łóżka seniora do wysokości swojej miednicy aby ułatwić bezpieczny transfer.
- Wstawaj i pochylaj się powoli i uważnie, nie wykonuj nagłych ruchów.
- Zakupy podziel na dwie siatki i noś po jednej w każdej z rąk, a najlepiej używaj plecaka. Pozwoli to na odpowiednie rozłożenie ciężaru przenoszonych produktów.
- Pamiętaj o utrzymaniu wyprostowanej sylwetki.
- Noś płaskie i wygodne obuwie, najlepiej z naturalnych materiałów.
- Zadbaj o luźne stawy. Delikatne zgięcie nóg w kolanach czy ugięcie łokci odblokowuje stawy i ogranicza ryzyko urazów podczas przenoszenia cięższych rzeczy.
- Nie zapominaj o uważnych wdechach i wydechach. Ułatwiają one podnoszenie i późniejsze przenoszenie ciężaru. Przy czynności wymagającej większej siły powinniśmy wypuścić powietrze z przepony i napiąć mięśnie brzucha, natomiast wdech powinien być pogłębiony.
- Komunikuj podopiecznemu kolejne ruchy tak, aby nie był nimi zaskoczony i łatwiej z Tobą współpracował.
Ergonomia w pracy opiekuna osoby starszej jest bardzo istotna. Pracuj na bieżąco nad swoją postawą i unikaj niekorzystnych dla kręgosłupa pozycji. Pamiętaj też o tym, żeby realnie oceniać swoje możliwości fizyczne i mieć na uwadze fakt, że mogą się one zmieniać wraz z wiekiem i przebytymi chorobami. A przede wszystkim w żadnym wypadku nie wykonuj podniesień ponad swoje siły.
Podsumowanie
Przy bólu pleców i innych, negatywnych sygnałach płynących z naszego ciała reagujmy szybko. Przy mocniejszym lub powtarzającym się bólu jak najszybciej skonsultujmy się z fizjoterapeutą lub lekarzem. Na pewno jest to lepsze rozwiązanie niż przyjmowanie leków przeciwbólowych na własną rękę. Usuwają one bowiem sam ból, a nie jego przyczynę. W pracy w opiece, aby dać z siebie maksimum, musimy w pierwszej kolejności zadbać o swoje zdrowie i własne potrzeby. Dopiero potem oddać się pomocy innym.
Więcej o tym jak opiekować się osobami starszymi, w tym jak je właściwie transferować, przeczytacie tutaj.
