Kiedy podopieczny cierpi na problemy z wątrobą – konieczna jest odpowiednia dieta i przemyślane komponowanie posiłków. Opiekunka osoby starszej może wesprzeć seniora w zdrowym odżywianiu i tym samym poprawić jego komfort życia. Na czym więc polega dieta wątrobowa i dlaczego prawidłowe działanie wątroby jest tak istotne dla organizmu?
Działanie wątroby a zdrowie seniora
Wątroba jest ważnym organem który odpowiedzialny jest za oczyszczanie krwi z toksyn oraz wytwarzanie żółci. Poza tym jest istotnym elementem układu immunologicznego, bierze udział w procesie metabolizmu substancji wchłanianych do układu pokarmowego oraz odpowiada za produkcję białek osocza. Jest też miejscem w którym magazynuje się glikogen będący zapasem energetycznym dla organizmu. Wątroba spełnia więc rolę filtracyjną, magazynującą, metaboliczną i detoksykacyjną. Jej niewydolność prowadzić może do zaburzeń krzepnięcia krwi, zaburzeń funkcjonowania układu nerwowego spowodowanych toksynami, krwawienia z układu pokarmowego, obrzęku mózgu a nawet śmierci.
Wielu seniorów cierpi na rozmaite choroby i dolegliwości związane z wątrobą. Zapalenie, stłuszczenie, marskość, zwłóknienie, ale także choroby jelita grubego, trzustki, pęcherzyka i dróg żółciowych. Ogólna wiedza dotycząca diety odpowiedniej dla takiego podopiecznego przyda się każdej opiekunce seniora.
Główne zasady diety wątrobowej
O czym warto pamiętać układając jadłospis dla osoby starszej? Jedną z głównych zasad diety wątrobowej jest częstotliwość podawania posiłków. Przygotowujemy 5- 6 mniejszych porcji jedzenia dziennie tak, aby nie obciążyć wątroby i dać organizmowi czas na wchłonięcie składników odżywczych. Posiłki spożywane powinny być powoli i bez pośpiechu. Zalecana dieta opiera się o produkty lekkostrawne. Unikamy w niej też dużej ilości tłuszczu oraz smażenia.
Najlepiej jest gotować na parze, piec w folii lub dusić. Śniadanie podajemy podopiecznemu do godziny po przebudzeniu, natomiast kolację około 2-3 godziny przed położeniem się spać. Senior mający problemy z wątrobą ma zazwyczaj mniejszy apetyt jednak warto zachęcić go do jedzenia wartościowymi i smacznie przygotowanymi posiłkami które wspomogą regenerację wątroby.
Dieta wątrobowa dla seniora – co jeść?
Produkty korzystne dla zdrowia seniora chorującego na wątrobę to chude mięso (królik, drób, cielęcina) oraz chude ryby. Ponadto stawiamy na zdrowe tłuszcze takie jak oliwa z oliwek, masło czy olej lniany. Podajemy oczywiście również owoce takie jak jabłka, banany, owoce jagodowe, morele, brzoskwinie i awokado. Szczególnie zbawienne dla wątroby są cytrusy które zawierają witaminę C aktywującą proces oczyszczania tego narządu. Podopiecznemu podajemy też niektóre warzywa takie jak kalafior, buraki, cukinia, pietruszka, seler, pomidor, rukola, sałata i marchewka. Dieta wątrobowa powinna zawierać też chudy nabiał, białe pieczywo, makarony oraz jajka podawane na miękko.
Z przypraw do dań szczególnie warto dodawać miętę, koper, cynamon, majeranek i tymianek. Wspierają one prawidłową pracę wątroby. Nadzwyczaj polecaną przyprawą jest kurkuma która posiada właściwości przeciwzapalne, a przy okazji oczyszcza organizm. Na koniec – zamiast ciasta na deser podajemy budyń na chudym mleku, galaretkę czy owocowe musy.
Istotną rolę odgrywa również nawodnienie organizmu tak więc pamiętajmy o zapewnianiu seniorowi około 2 litrów płynów dziennie. Najlepiej żeby były to ziołowe herbatki albo niegazowana woda która, jeśli istnieje taka potrzeba, może być wzbogacona o elektrolity.
Można rozważyć też zastosowanie naparu ziołowego z ostropestu plamistego bądź podawanie go w kapsułkach. Wspomaga on regenerację komórek, hamuje zmiany martwicze i chroni wątrobę przed działaniem czynników toksycznych. [1] Ten pomysł należy jednak uprzednio skonsultować z lekarzem w celu sprawdzenia czy przyjmowane przez seniora leki nie wchodzą z ostropestem w niepożądane reakcje.
Tych produktów unikaj przy problemach z wątrobą
W diecie wątrobowej ograniczamy sól, tłuszcz, cukier i ostre przyprawy. Niekorzystne dla osoby mającej problemy z wątrobą są także warzywa wzdymające, grzyby, mocna herbata, kawa, słodycze i fast foody. Całkowicie powinno wykluczyć się alkohol.
Należy unikać zatem czekolady, ciast, lodów, gazowanych i sztucznych napojów, ketchupu, musztardy, majonezu, octu, czerwonego mięsa, tłustego mleka, smalcu, boczku, słoniny, cebuli, pora, gruszek, rzodkiewki, śliwek, czereśni i papryki. Poza tym niekorzystnie na wątrobę zadziała spożycie grubej kaszy, razowego pieczywa, sera żółtego, sera pleśniowego i czosnku. Dieta powinna być wyważona i zdrowa, czyli zawierać jak najmniej przetworzonych produktów.
Podsumowanie – Dieta wątrobowa dla seniora
Odpowiednia dieta nie tylko poprawia stan zdrowotny seniora, ale wpływa pozytywnie także na jego samopoczucie. Warto więc zastosować powyższe zasady i pomóc podopiecznemu poprawić komfort życia, a może nawet je przedłużyć. Pamiętajmy też o tym, że wsparciem zdrowej diety będzie ruch i aktywność fizyczna.
Przeczytaj więcej o pracy opiekunki osoby starszej oraz o tym co powinien jeść senior.
Źródła:
[1] https://gemini.pl/poradnik/zdrowie/ostropest-wlasciwosci-zastosowanie-i-przeciwwskazania/
