Dzisiejszy artykuł jest kontynuacją tekstu “Choroby osób starszych”. W części drugiej przyjrzymy się bliżej pozostałym schorzeniom, które dotykają najczęściej właśnie seniorów.
Starzenie się organizmu
Starzenie się organizmu powoduje zwiększoną ekspozycję na niekorzystne zmiany w ciele, takie jak na przykład zmiany nowotworowe. Poza tym wraz z wiekiem zmniejsza się pojemność płuc, zanikają mięśnie, wiotczeje skóra, wzrasta ryzyko złamań kości, organizm wolniej się regeneruje, spada jego naturalna odporność, a do tego wszystkiego pogorszeniu ulegają zdolności intelektualne i ruchowe.
Oprócz podeszłego wieku za choroby występujące u seniorów odpowiedzialne są uwarunkowania genetyczne, nawyki i tryb życia, środowisko oraz czynniki stresowe. Przynajmniej kilka zmiennych ma wpływ na zdrowie seniora, ale jedno jest pewne – ryzyko zapadalności na wiele chorób rośnie właśnie wraz z wiekiem.
Choroby wieku starczego
W pierwszej części tekstu o chorobach wieku starczego wspomnieliśmy o cukrzycy typu 3, osteoporozie, nadciśnieniu, chorobie Alzheimera oraz chorobie Parkinsona. Na jakie jeszcze schorzenia najczęściej zapadają osoby po 65-roku życia?
Depresja u seniora
Seniorzy są grupą wiekową szczególnie narażoną na samotność i poczucie odizolowania. Dlatego też wiele osób starszych cierpi z powodu depresji. Na jakie objawy warto więc zwrócić uwagę?
Problemy ze snem, brak apetytu, osłabienie zainteresowania rzeczami, które wcześniej podopiecznego interesowały, płaczliwość, zmienność nastrojów i obojętność, to jedne z głównych symptomów, które powinny zaalarmować opiekunkę osoby starszej. Jeśli wymienione objawy utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie – wtedy warto skontaktować się z lekarzem.
Miażdżyca
Nieleczona miażdżyca grozi wieloma powikłaniami takimi jak udar mózgu czy zawał serca. Chorobę wywołuje nadmiar cholesterolu we krwi, który powoduje odkładanie się go pod postacią blaszki miażdżycowej na ścianach tętnic. Następnie tętnice stają się usztywnione i zwężone. [1] Pęknięcie blaszki może spowodować udar lub ostre niedokrwienie, więc jest bardzo niebezpieczne.
Pośród przyczyn miażdżycy, oprócz podwyższonego poziomu cholesterolu, wymienia się: palenie papierosów, nadwagę, podwyższone ciśnienie tętnicze, cukrzycę czy niską aktywność fizyczną. [2]
Nowotwory u seniorów
Niestety, procesowi starzenia ulegają wszystkie komórki naszego ciała. Efektem tego procesu jest podatność na zmiany nowotworowe wywołane m.in. na skutek obniżenia odporności czy mutacji genetycznych. U osób starszych najczęściej diagnozowanym typem nowotworu jest rak płuc. Na kolejnym miejscu znajduje się rak jelita grubego, rak sutka (kobiety) i rak prostaty (mężczyźni). Seniorzy chorują również na raka żołądka, trzustki, przełyku oraz jelita. [3]
Aby zminimalizować ryzyko nowotworu należy oczywiście prowadzić zdrowy i aktywny tryb życia, a także pamiętać o regularnych badaniach.
Zwyrodnienie stawów u osoby starszej
Choroba zwyrodnieniowa stawów dotyczy wielu seniorów. Główne przyczyny ją wywołujące to tryb życia obciążający stawy, uwarunkowania genetyczne, wiek, płeć (na schorzenie bardziej narażone są kobiety) i nadwaga (nadmiarowe kilogramy także obciążają stawy). [4] Siedzący tryb życia, wykonywanie powtarzalnych czynności (na przykład używanie myszki od komputera) w połączeniu z brakiem aktywności fizycznej negatywnie wpływa na kości i stawy wielu osób starszych.
Pierwszym objawem choroby jest ból stawów, a w kolejnym stadium pojawia się trzeszczenie, zmniejszenie ruchliwości i problemy z poruszaniem. W momencie, gdy jakikolwiek ruch sprawia ból – podopieczny może zacząć potrzebować pomocy opiekunki osoby starszej nawet przy wykonywaniu podstawowych czynności.
Inne schorzenia typowe dla podeszłego wieku
Podeszły wiek nie zawsze oznaczać musi ciężkie choroby przewlekłe i bolesne dolegliwości. Ze starością wiążą się także schorzenia takie jak zaćma, jaskra, różnego rodzaju alergie, problemy ze słuchem czy nietrzymanie moczu. Obserwuj podopiecznego i reaguj na jego potrzeby na bieżąco, zawsze z dużą dozą empatii. Wiele sytuacji i objawów jest dla seniora nowych i wywołuje stres, tak więc postaraj się podejść do seniora ze zrozumieniem.
Podsumowanie
Kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Aktywność fizyczna, odpowiednia dieta, wystarczająca ilość snu, unikanie stresu i używek z dużym prawdopodobieństwem mogą wydłużyć życie seniora. Jako opiekunka osoby starszej możesz wpłynąć na jej codzienne nawyki oraz wybory.
Kolejna rzecz, o której należy pamiętać, niezależnie od tego czy podopieczny choruje przewlekle czy nie, to regularne badania i wizyty u lekarza. Tutaj również opiekunka seniora ma duży wpływ na zaplanowanie i odbycie takiej wizyty, a może ona uratować komuś życie.
Poza tym edukowanie się w temacie chorób starczych pozwoli opiekunce seniora lepiej wykonywać swoje obowiązki, szybciej zauważać niepokojące objawy i być może pomóc w zahamowaniu rozwoju choroby. Starości nie da się uniknąć, ale wyżej wspomniane procesy starzeniowe oraz rozwój choroby można spróbować spowolnić.
Przeczytaj więcej o pracy opiekunki osoby starszej w Niemczech oraz o otyłości sarkopenicznej u seniora.
Źródła
[1] https://www.gazetasenior.pl/miazdzyca-u-osob-w-starszym-wieku
[2] https://apteline.pl/artykuly/profilaktyka-miazdzycy-jak-zatrzymac-chorobe
[3] https://www.medonet.pl/choroby-wieku-starczego–kiedy-potrzebna-jest-profesjonalna-opieka-,artykul,07657271.html
[4] https://www.voltaren.pl/bol/choroba-zwyrodnieniowa-stawow/
Opieka nad podopiecznym po operacji
Niemieckie tradycje i zwyczaje