Zaburzenia psychiczne u osób starszych

Opieka nad seniorem to nie tylko wspólnie spędzony czas i pomoc fizyczna ze strony opiekunki. Warto również wiedzieć w jakim stanie psychicznym może znajdować się nasz podopieczny. Jakie zaburzenia psychiczne wyróżnia się u osób w podeszłym wieku i jak się one objawiają? Dowiedz się na ten temat więcej aby móc wspierać podopiecznego na co dzień i jeszcze lepiej go zrozumieć.

 

Problemy psychiczne u seniorów

Zaburzenia dotyczące sfery mentalnej przebiegają u osób starszych inaczej niż u tych młodszych. Dla przykładu – depresja może objawiać się drażliwością, a zaburzenia psychotyczne – odizolowaniem się od bliskich czy wzmożoną podejrzliwością. Niestety podeszły wiek sprzyja rozwojowi zaburzeń na tle psychicznym. Osoby starsze czują się samotne (śmierć małżonka, mniej kontaktu z dziećmi, samotne mieszkanie). Innymi czynnikami ryzyka są trudności finansowe (niska emerytura), odizolowanie społeczne, coraz mniej interakcji z ludźmi, choroby przewlekłe i związane z nimi uciążliwe objawy oraz poważne zmiany życiowe, na przykład przejście na emeryturę (utrata celu w życiu). 

 

Zaburzenia psychiczne – typy i charakterystyka

Poniżej znajdziecie listę zaburzeń psychicznych najczęściej występujących właśnie u osób starszych. Warto obserwować seniora i w przypadku zauważenia niepokojących objawów – jak najszybciej powiadomić o nich rodzinę i lekarza prowadzącego. 

  1. Depresja. Kojarzy się ona z obniżeniem nastroju i brakiem sił, jednak u osoby starszej może wyglądać trochę inaczej. Depresja wieku starczego to również uczucie zmęczenia i zły nastrój, ale przede wszystkim objawia się ona wzmożoną nerwowością, drażliwością, poczuciem winy, problemami ze snem czy zmniejszonym aptetytem. Kolejnym symptomem mogą być różne bóle somatyczne które nie są powiązane z żadną konkretną chorobą.
  2. Zaburzenia psychotyczne, na przykład schizofrenia. Choroba ta odpowiedzialna jest za omamy i urojenia utrudniające życie seniora. Może on na przykład w środku nocy zacząć szykować się do wyjścia do pracy lub w odwiedziny zmarłego krewnego. Innymi symptomami schizofrenii są: apatia, brak zainteresowania otoczeniem, bladość emocjonalna i izolacja.
  3. Zaburzenia lękowe, czyli inaczej mówiąc – zaburzenia nerwicowe. Mogą objawiać się one między innymi stałym poczuciem niepokoju, problemami ze snem, kołataniem serca, bólami somatycznymi (bardzo często są to bóle głowy) i ciągłym zmęczeniem. Poza tym podopieczny może cierpieć na ataki paniki, fobię społeczną czy zespół stresu pourazowego.
  4. Zaburzenia otępienne. Najczęściej objawiają się problemami z pamięcią, ale nie zawsze ma to miejsce. Czasami o wystąpieniu zaburzeń otępiennych świadczyć może zmiana zachowania, problemy z wykonywaniem codziennych czynności czy zaburzenia myślenia.
  5. Inne zaburzenia typowe dla osób starszych. A pośród nich:
  • Zaburzenia snu. Jeśli trudności z zasypianiem lub zbyt wczesne wybudzanie występują co noc – nie zawsze możemy tłumaczyć taki stan rzeczy podeszłym wiekiem. Zdarza się, że takie objawy związane są właśnie z zaburzeniami które można zacząć leczyć.
  • Zespół zachodzącego słońca. Polega on na tym, że po zmroku osoba starsza staje się bardziej pobudzona, doświadcza omamów wzrokowych lub uczucia dezorientacji.
  • Zespół Diogenesa. Charakteryzuje się on zaniedbywaniem przez podopiecznego higieny osobistej i kompulsywnym zbieraniem zbędnych przedmiotów. 

 

Jak opiekunka osoby starszej może pomóc zapobiegać zaburzeniom psychicznym u podopiecznego?

Na ten temat można by napisać osobny artykuł ale skupimy się na dwóch najważniejszych rzeczach na które na pewno możemy wpłynąć. Chodzi o jakąkolwiek aktywność fizyczną, choćby krótki spacer, a także o towarzystwo. Spędzanie czasu z osobą starszą to najlepsze, co możemy jej dać. Powoduje wzrost zadowolenia z życia i poprawia samopoczucie osoby starszej. Taki sam efekt przynosi aktywność fizyczna, a idealnym przepisem na wspieranie zdrowia psychicznego seniora będzie spacer połączony z rozmową. Nasza obecność i serdeczność to ogromne wsparcie dla podopiecznego. Poza tym możemy też aranżować odwiedziny rodziny, przyjaciół i sąsiadów. Niech osoba starsza poczuje się zauważona, a przede wszystkim potrzebna.

 

Podsumowanie

Leczenie zaburzeń psychicznych nie jest łatwe. Często opiera się ono na wprowadzeniu leków czy terapii z psychologiem. Dodatkową trudność stanowi fakt, że seniorowi ciężej jest dobrać odpowiednie leki ponieważ wchodzą one w reakcje z tymi już przyjmowanymi bądź za bardzo obciążają nerki i wątrobę. Warto jednak szukać pomocy aby podopieczny jak najdłużej cieszył się wewnętrznym spokojem i dobrym samopoczuciem. Warto wiedzieć, że brak reakcji z naszej strony może skutkować zaostrzeniem objawów. Jeśli chodzi o konsultację medyczną to najlepiej niepokojące nas symptomy i zmiany osobowości seniora skonsultować z psychogeriatrą. To specjalista posiadający wiedzę na temat funkcjonowania psychiki osób starszych, a także chorób fizycznych które mogą wpłynąć na ci zachowania.

 

Więcej o pracy opiekunki osoby starszej w Niemczech i wypaleniu zawodowym opiekunki