W dzisiejszym artykule bliżej przyjrzymy się zaćmie. Jakie są jej przyczyny, objawy i dostępne metody leczenia? Jak możemy pomóc podopiecznemu cierpiącemu na to schorzenie?

Rola opiekunki w utrzymaniu zdrowia seniora

 

Praca opiekunki osoby starszej w Niemczech to codzienna troska, ale i obserwacja seniora. Warto znać więc pierwsze objawy zaćmy, aby móc zauważyć je u podopiecznego i powiadomić rodzinę oraz lekarza. Nasza uważność i szybka reakcja mogą pomóc osobie starszej w procesie zdrowienia. Zaćma potrafi działać podstępnie i przez lata, krok po kroku, odbierać zmysł wzroku. Ale na czym to schorzenie właściwie polega?

Co to jest zaćma i jakie są jej przyczyny?

 

Zaćma (inaczej katarakta) to wrodzona lub degeneracyjna choroba oczu. Prowadzi ona do zmętnienia soczewki, a tym samym do utraty wzroku. Proces jej postępowania polega na powstawaniu zmętnień lub plamek na, zwykle przezroczystej, soczewce oka. Skutkiem jest coraz mniejsza ilość promieni słonecznych docierających do siatkówki, co prowadzi do upośledzenia ostrości wzroku. Choroba występuje najczęściej u osób po 60 roku życia. Główną przyczyną jej występowania jest proces starzenia się organizmu bądź zaćma wrodzona. Możemy jednak wyróżnić inne czynniki ryzyka, które zwiększają naszą podatność na wystąpienie schorzenia. Są to między innymi:

 

• stosowanie leków steroidowych,
• długotrwała ekspozycję na promieniowanie podczerwone,
• różnego rodzaju urazy oka,
• nałogowe palenie tytoniu,
• zapalenie rogówki, twardówki lub błony naczyniowej,
• nadużywanie alkoholu,
• zakażenia okresu noworodkowego,
• niektóre choroby (atopowe zapalenie skóry, cukrzyca itd.)
• predyspozycje genetyczne,
• zaburzenia metaboliczne.

Objawy zaćmy – podstępny rozwój choroby

 

Symptomy zwykle rozwijają się przez wiele lat. W tych łagodniejszych przypadkach możemy początkowo nie zauważyć znaczących objawów, a nieostre i przymglone widzenie łączyć z wiekiem lub pogarszającą się wadą wzroku. Możemy zauważyć również zjawisko olśnienia (czyli nieprzyjemny efekt oślepienia) podczas patrzenia na źródła światła. Występuje ono też gdy w swoim polu widzenia zobaczymy małe punkty i plamki. Kolejny możliwy objaw to mniejsza intensywność i wyrazistość kolorów oraz wynikające z niej trudności podczas oglądania telewizji czy czytania gazety. Szybkie pogarszanie się wady wzroku i problemy związane z widzeniem przy słabym oświetleniu (na przykład wieczorem) także mogą być powiązane z postępującą kataraktą. Ponadto możemy cierpieć na zaburzenia w ocenie odległości oraz w poruszaniu się. Trochę rzadziej mamy do czynienia z widzeniem aureoli wokół jasnych źródeł światła bądź z podwójnym widzeniem. W przebiegu zaćmy starczej dochodzi do pogorszenia ostrości widzenia zarówno z bliska, jak i z daleka. W skrajnych przypadkach, gdy soczewka całkowicie zmętnieje, wzrok może pogorszyć się tak bardzo, że chory widzi jedynie zarysy większych przedmiotów.

Zaćma może być dwu bądź jednostronna, a wraz z jej rozwojem można zaobserwować zmianę koloru źrenicy. Od barwy mleczno-szarej aż po białą, widoczną w zaawansowanym stadium choroby.

 

Postępowanie z podopiecznym cierpiącym na zaćmę

 

Jeśli w trakcie pracy opiekunki osoby starszej zauważysz, że senior może mieć problemy ze wzrokiem, zmienia się kolor jego źrenic bądź coraz częściej sięga po okulary – natychmiast zgłoś się z nim do specjalisty. Lepiej sprawdzić stan oczu prewencyjnie, niż ryzykować rozwinięciem się choroby. W tym przypadku czas naprawdę ma znaczenie. Poza tym ze swojej strony możesz też zadbać o otoczenie podopiecznego i usunąć z jego drogi niepotrzebne przedmioty i meble utrudniające przemieszczanie się. Warto pamiętać również o dobrym oświetleniu wszystkich pomieszczeń oraz o obuwiu, w którym trudno jest się poślizgnąć. Natomiast do czytania i oglądania magazynów może przydać się lupa.

 

Możliwości leczenia

 

Leczenie zaćmy odbywa się tylko i wyłącznie operacyjnie. Polega na ingerencji chirurgicznej w trakcie której usuwa się zmętniałą soczewkę i wstawia specjalny implant. Operacja wykonywana jest pod mikroskopem, a pacjent nie odczuwa bólu. Tak więc szybko i skutecznie można pozbyć się uciążliwych objawów schorzenia. Jeśli jednak one powrócą – wówczas lekarz powinien poszukać innych chorób współistniejących, które mogą być za nie odpowiedzialne.

Podsumowanie

 

Zaćma jest poważną chorobą i nie należy jej lekceważyć. Zmysł wzroku jest bardzo istotny w życiu każdego człowieka, a jego utrata wiąże się z ogromną tragedią. A my, dzięki naszej uważności i spostrzegawczości, możemy jej zapobiec. Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) – zmętnienie soczewki oka jest na niechlubnej liście chorób najczęściej powodujących utratę wzroku. Obserwujmy więc podopiecznego i jeśli tylko zauważymy pogorszenie zmysłu wzroku – udajmy się z seniorem na wizytę do okulisty.

 

Więcej o pracy opiekunki osoby starszej w Niemczech oraz o tym jak radzić sobie z niedosłyszącym podopiecznym przeczytacie tutaj.