Czym jest inkontynencja i jak zadbać o seniora zmagającego się z nietrzymaniem moczu? O tym w naszym dzisiejszym tekście, natomiast z drugiej jego części dowiecie się jak leczyć nietrzymanie moczu i w jaki sposób opiekunka może pomóc podopiecznemu poza samym dbaniem o jego higienę.
Czym jest inkontynencja
Inkontynencja, czyli nietrzymanie moczu, dotyczy głównie kobiet (60- 70% chorych). Według WHO dolegliwość ta dotyka nawet 1 na 3 kobiety po 65 roku życia, tak więc praca w opiece często wiąże się z opieką nad seniorem na nią cierpiącym. Inkontynencją nazywamy również mimowolne i bezwiedne oddawanie kału jednak w tym artykule skupimy się na problemie nietrzymania moczu. Osoba cierpiąca na tę przypadłość nie jest w stanie samodzielnie oraz świadomie kontrolować momentu oddania moczu. Dolegliwość ta powoduje duży dyskomfort i może być odpowiedzialna za wycofanie się z życia społecznego, a nawet stany depresyjne.
Nierzadko przyjmowana bezrefleksyjnie jako kolejny objaw starości pomimo tego, że może być skutecznie leczona. Naszą uwagę powinny zwrócić już pierwsze objawy czyli popuszczanie niewielkiej ilości moczu w trakcie kichania, wysiłku fizycznego, kaszlu czy intensywnego śmiechu. Symptomem inkontynencji mogą być także częste wizyty w toalecie, czyli ponad 8 w ciągu dnia. Następnie szybko możemy mieć do czynienia z niemożnością utrzymania moczu przy pełnym pęcherzu.
Typy inkontynencji:
- wysiłkowe nietrzymanie moczu – samoistne popuszczanie podczas nagłego i silnego napięcia powłok brzusznych,
- naglące nietrzymanie moczu – niekontrolowana utrata moczu podczas parcia na pęcherz;
- nietrzymanie moczu z powodu przepełnienia pęcherza moczowego – uwolnienie moczu ma zazwyczaj miejsce przy przepełnionym pęcherzu.
Przyczyny popuszczania moczu – czynnikami zwiększającymi ryzyko występowania dolegliwości są:
- zakażenia układu moczowego,
- wiek (zmiany hormonalne i upływ czasu zmniejszają sprawność mięśni które przestają szczelnie zamykać ujście pęcherza),
- przebyte porody,
- operacje układu moczowo- płciowego oraz końcowego odcinka układu pokarmowego,
- niektóre leki,
- alkoholizm,
- różnego typu urazy,
- niektóre choroby (np. udar mózgu, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, guzy systemu urogenitalnego, zaburzenia lękowe, przerost gruczołu krokowego),
- brak możliwości szybkiego dotarcia do toalety.
Pomoce apteczne
Problem nietrzymania moczu to zagadnienie intymne i bardzo delikatne. Opiekunka osoby starszej powinna wykazać się dużą empatią oraz taktem. Na szczęście na rynku istnieje wiele “pomocy” dostępnych w aptekach i sklepach medycznych. Zdecydowanie ułatwiają one codzienne funkcjonowanie. A są nimi:
- specjalistyczne wkładki anatomiczne,
- pieluchy,
- pieluchomajtki,
- podkłady na łóżko,
- bielizna chłonna.
Jeśli podopieczny cierpi na lekką inkontynencję, wtedy możemy używać wkładek anatomicznych które w budowie przypominają podpaskę. Dla seniorów aktywniejszych fizycznie i częściowo kontrolujących oddawanie moczu dobrze sprawdzi się bielizna chłonna która wygląda jak zwykła bielizna z tą różnicą, że ma w sobie wkład chłonny. Pod ubraniem jest praktycznie niewidoczna. Grubsze są natomiast pieluchomajtki które stosujemy u osób które nie są w stanie samodzielnie dbać o higienę. Jeśli chodzi o podkłady na łóżko – jest to dodatkowe zabezpieczenie materaca dla osób leżących. Pamiętajmy o dobraniu odpowiedniego rozmiaru wszystkich materiałów, a zwłaszcza pieluchomajtek. Zbyt mała pielucha powoduje otarcia, a zbyt duża może przeciekać.
Mycie i pielęgnacja skóry
Mocz posiada właściwości drażniące tak więc jego długotrwały kontakt ze skórą prowadzi do odparzeń i otarć. Dlatego właśnie higiena tej strefy jest tak istotna. Przed nałożeniem nowej pieluchy należy dokładnie umyć i wysuszyć miejsce narażone na podrażnienia. Do mycia używajmy łagodnych płynów myjących, najlepiej przeznaczonych specjalnie dla osób zmagających się z inkontynencją. Takie kosmetyki posiadają w swoim składzie tlenek cynku, który przeciwdziała powstawaniu zmian skórnych i łagodzi stany zapalne. Miejsca intymne podmywamy w określonym kierunku – od wzgórka łonowego ku pośladkom. W ten sposób ograniczamy ryzyko wystąpienia infekcji intymnych na które szczególnie narażony jest senior cierpiący na nietrzymanie moczu. Do suszenia natomiast stosujemy miękkie ręczniki. Stale kontrolujemy również stan wilgotności pieluchy.
Podsumowanie
Temat nietrzymania moczu jest najczęściej przez seniorów tematem przemilczanym. A przecież tę dolegliwość można leczyć! Ponadto warto mieć na uwadze fakt, że nietrzymanie moczu może być pierwszym objawem wielu chorób tak więc nie należy zwlekać z wizytą u urologa. Ze strony opiekunki osoby starszej ważne jest stworzenie przyjaznej atmosfery opartej na zaufaniu, delikatności i empatii. Tylko w ten sposób sprawimy, że senior będzie mniej skrępowany i zawstydzony, a dodatkowo może zacząć z nami szczerze rozmawiać na temat swojego problemu.
Zobacz więcej o zdrowiu seniora i pracy opiekunki osoby starszej
