Praca w opiece jest zajęciem wymagającym, ale i gwarantującym wiele nowych doświadczeń oraz umiejętności. Dbanie o drugą osobę to nie lada wyzwanie, zwłaszcza jeśli opiekujemy się osobą niesłyszącą lub niedowidzącą. Dzisiaj omówimy ten drugi przypadek.
Sztela w domu osoby mającej problemy ze wzrokiem
Senior mający trudności z widzeniem wymaga szczególnej opieki i wsparcia. Opiekunka powinna być osobą cierpliwą, wyrozumiałą i pełną empatii. Jeśli rozważasz wyjazd na taką sztelę – powinnaś zapoznać się z zasadami postępowania z niewidomym podopiecznym. Dobrze byłoby też poznać sposoby spędzania wolnego czasu ze słabowidzącym seniorem. To wszystko ułatwi Wam wspólne funkcjonowanie, a także sprawi, że lepiej zrozumiesz trudności, z którymi zmaga się osoba starsza.
Rodzaje dysfunkcji wzroku
Osoba niedowidząca, słabowidząca i ociemniała – jakie są między tymi pojęciami różnice?
- Osoba niewidoma to taka, która straciła wzrok przed piątym rokiem życia bądź nie widzi od urodzenia. Opieka nad nią jest znacznie łatwiejsza, ponieważ zazwyczaj taki senior lepiej radzi sobie z codziennym funkcjonowaniem i jest do tego stanu rzeczy przyzwyczajony.
- Osoba słabowidząca nie utraciła zmysłu widzenia całkowicie, jednak jego pole jest bardzo ograniczone. Taki podopieczny zazwyczaj nosi okulary i dużo bardziej potrzebuje naszego wsparcia.
- Natomiast osoba ociemniała to taka, która utraciła wzrok po przekroczeniu piątego roku życia. Najczęściej z powodu choroby bądź wypadku. Szczególnie w tym przypadku istotna jest nasza obecność i wsparcie psychiczne aby osoba starsza nie poczuła się odizolowana i niedołężna.
Codzienne życie z osobą słabowidzącą lub niewidomą
Poniżej znajdziesz kilka wskazówek które z pewnością przydadzą się podczas pracy opiekunki osoby starszej. Jak zatem opiekować się podopiecznym mającym problemy ze wzrokiem?
- Przedmioty powinny znajdować się zawsze w tym samym miejscu. A jeśli je gdzieś przełożysz – upewnij się, że senior ten fakt odnotował. Rzeczy znajdujące się w tym samym miejscu dadzą podopiecznemu poczucie bezpieczeństwa i możliwość bycia choć trochę samodzielnym.
- W towarzystwie zwracaj się bezpośrednio do osoby niewidomej, a nie do towarzyszącej.
- Nawiązuj kontakt fizyczny, który jest niezbędny w obcowaniu z osobą mającą problemy ze wzrokiem. Pamiętaj jednak o zachowaniu i poszanowaniu jej granic. Obserwuj jej reakcje i dużo z nią rozmawiaj. Nie narzucaj się z dotykiem i chęcią kontaktu, ponieważ senior nie zawsze może sobie tego życzyć.
- Pozwól podopiecznemu na samodzielne badanie przedmiotów i eksplorowanie świata. Kiedy nie można liczyć na zmysł wzroku, ludzie posługują się głównie dotykiem. Senior będzie tego potrzebował żeby poznać swoje otoczenie, tak więc zostaw mu w tej materii wolną rękę i wykaż się cierpliwością.
- Zadbaj o to, aby dom był miejscem bezpiecznym. Powinien być on wyposażony w maty antypoślizgowe, poręcze, brak dywaników i tak dalej. Potencjalne przeszkody stojące na drodze podopiecznego należy przesunąć lub usunąć na stałe.
- Opisuj osobie starszej to, co widzisz. Zwłaszcza gdy pojawicie się w nowym miejscu i nieznanej wcześniej przestrzeni. To samo tyczy się nowych przedmiotów oraz chwil, gdy wchodzisz i wychodzisz z pomieszczenia. Najlepiej jeśli w trakcie każdej czynności szczegółowo opiszesz co robisz, a także co zamierzasz zrobić za chwilę. Osoba niewidoma lub niedowidząca musi wiedzieć, czego może się ze strony opiekunki spodziewać. Dzięki temu poczuje się przy Tobie komfortowo.
- Spożywanie posiłków można ułatwić stosując jeden prosty trik. Opisuj zawartość talerza tak, jakby była to tarcza zegara. Powiedz na której godzinie może znaleźć mięso, a na której ziemniaki i surówkę.
- Podczas spacerów pamiętaj by służyć swoim ramieniem lub zagwarantuj specjalną laskę. Ponadto poinformuj seniora o przejściach dla pieszych, krawężnikach i innych potencjalnych przeszkodach czekających na drodze.
- Zainwestujcie w przedmioty ułatwiające codzienne życie. Lupę, białą laskę, farbę puchnącą do oznaczania sprzętów, elektroniczną sondę ultradźwiękową służącą do badania otoczenia czy tablicę i dłutko brajlowskie.
- Spędzajcie czas wolny w kreatywny i ciekawy sposób. Pomogą w tym specjalne gry przeznaczone dla osób niewidomych, głośne czytanie książek i gazet, spacery na świeżym powietrzu czy słuchanie ulubionej muzyki.
Podsumowanie
Ogromną wartością dla osoby mającej problemy ze wzrokiem będzie poczucie samodzielności. Postaraj się więc jak najbardziej ułatwić seniorowi poruszanie się i znajdowanie najważniejszych przedmiotów w jego otoczeniu. Poza tym nie okazuj zniecierpliwienia, które bardzo łatwo wyczuć w tonie naszego głosu. Cierpliwość i empatia to kluczowe cechy, którymi powinna wyróżniać się opiekunka osoby starszej. Niech podopieczny ma poczucie bezpieczeństwa i świadomość, że w każdej chwili może na Ciebie liczyć.
Więcej o pracy w opiece i współpracy z osobą niesłyszącą.
