Dzisiaj zajmiemy się tematem niewydolności nerek u osób starszych. Jak opiekować się seniorem który cierpi na problemy z nerkami? Jakie współistniejące choroby sprzyjają rozwijaniu się tego typu schorzeń? I na jakie objawy trzeba zwrócić szczególną uwagę?
Rola nerek w organizmie człowieka
W ciele człowieka znajdują się dwie nerki które należą do grupy narządów układu moczowo – płciowego. Mają one wielkość pięści, natomiast kształt przypomina ziarno fasoli. Nerki położone są po obu stronach kręgosłupa, w jamie brzusznej. [1]
Pełnią funkcję wydalniczą (produkcja moczu), endokrynną (działania związane z hormonami) oraz regulacyjną (utrzymanie homeostazy w organizmie). Najważniejszą rolą nerek jest filtracja krwi która polega na usuwaniu z moczem szkodliwych produktów przemiany materii i toksyn. Nerki mają też wpływ na ciśnienie tętnicze krwi, równowagę kwasowo- zasadową (pH) krwi, regulowanie objętości płynów ustrojowych, zatrzymanie składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ciała człowieka oraz wpływ na układ kostny poprzez produkcję aktywnych postaci witaminy D3. [2] Sprawne nerki są bardzo istotne w utrzymaniu zdrowia człowieka.
Objawy problemów z nerkami
Od zdrowych nerek zależna jest kondycja całego organizmu, a narząd ten często pozostaje zaniedbany ponieważ choroby nerek potrafią nie dawać żadnych objawów przez wiele lat. Najczęściej występujące choroby nerek to wady rozwojowe nerek, zakażenie układu moczowego, kamica dróg moczowych oraz jej powikłania, zapalenie nerek i przewlekła choroba nerek. [3] Do uszkodzenia tego narządu dojść może również podczas przewlekłej i źle leczonej cukrzycy, miażdżycy czy przewlekłego nadciśnienia tętniczego które nie jest leczone. [4]
Jakie symptomy mogą zwiastować chorobę nerek? Zwróć uwagę przede wszystkim na zmiany w ilości wydalanego przez seniora moczu, a także ból w trakcie jego oddawania. Poza tym objawami problemów z nerkami mogą być obrzęki stóp, kostek oraz twarzy, bóle w okolicy lędźwiowej, utrata masy ciała, nadciśnienie, zaburzenia akcji serca, bóle kości i stawów, zmęczenie, problemy z trawieniem, ból nerek promieniujący do podbrzusza, pachwiny oraz kolka nerkowa.
Poza tym mamy cały szereg objawów widocznych na skórze i twarzy chorego. To właśnie opiekunka osoby starszej może je zauważyć i powiadomić o nich lekarza. Należą do nich: suchość skóry, zmiany jej zabarwienia, świąd mocznicowy, worki i cienie pod oczami, nadmierne pocenie się twarzy, blada cera, głębokie bruzdy na czole czy wysypka w postaci krostek lub pęcherzyków. [5]
Niewydolność nerek u osób starszych – jak pomóc seniorowi?
Wielu seniorów cierpi z powodu dolegliwości związanych z nieprawidłowym działaniem nerek tak więc wiedza na temat tego jak opiekować się taką osobą może okazać się dla opiekunki seniora niezbędna.
Regularne badania
Pierwszy punkt to profilaktyczne badania krwi i moczu które pozwolą wykryć problem. Zachęcaj więc do nich seniora raz na kilka miesięcy. Poza tym bardzo istotna jest oczywiście zdrowa dieta, a zwłaszcza ograniczenie spożycia białka, fosforu, potasu oraz sodu (zwłaszcza soli). Ograniczenie białka jest szczególnie ważne ponieważ zbyt duża jego ilość znacznie obciąża nerki i przyspiesza postępowanie choroby.
Osoba starsza powinna uważać też na ilość spożywanych płynów – pić mniej, ale regularnie. Nie można doprowadzić do odwodnienia organizmu. Z dietą wiąże się też zagadnienie dotyczące wagi ciała która powinna być kontrolowana. Przede wszystkim chcemy uniknąć otyłości.
Zajęcia fizyczne
Zadbajmy też o aktywność fizyczną seniora oraz stałą kontrolę poziomu ciśnienia krwi. Monitorujmy także poziomu cukru we krwi (wcześniej wspomniane badania). Istotna jest również higiena. Podstawą jest regularna wymiana pieluch i pieluchomajtek, utrzymanie higieny miejsc intymnych, wysuszenie ich, odpowiednio częste pranie pościeli oraz ubrań. Unikniemy w ten sposób na przykład zapalenia pęcherza czy cewki moczowej.
Senior cierpiący na problemy z nerkami powinien być pod stałą opieką lekarza, a wszystkie nowe leki i suplementy powinny być przez niego zatwierdzone aby nie pogłębić problemu. Uważaj zwłaszcza na leki przeciwbólowe bez recepty które mogą łatwo uszkodzić nerki. Warto również zadbać o to, aby podopieczny rzucił palenie papierosów i unikał spożywania alkoholu.
Jeśli senior wyjeżdża na dializy do specjalnego ośrodka bądź szpitala – to rolą opiekunki osoby starszej jest przygotowanie go do wyjazdu. Miej na uwadze, że taka osoba może być bardziej drażliwa i zestresowana, tak więc podejdź do niej z dużą dozą empatii i wyrozumiałości.
Podsumowanie
Niektóre schorzenia nie dają oczywistych objawów i choroby nerek często do nich należą. Dlatego też obserwacja podopiecznego przez opiekunkę seniora jest tak istotna. Jeśli jednak już wiesz, że osoba starsza cierpi na problemy z nerkami, w tym wypadku Twoja pomoc – ułożenie odpowiedniej diety, przypilnowanie badań, poziomu nawodnienia czy zaplanowanie aktywności fizycznej – może zmienić naprawdę wiele i poprawić samopoczucie chorego. Zadbaj o zdrowie seniora już dzisiaj.
Przeczytaj więcej o pracy opiekunki osoby starszej w Niemczech oraz o tym jak wzmocnić odporność u seniora.
Źródła:
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Nerka
[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Nerka
[3] https://www.poradnikzdrowie.pl/aktualnosci/objawy-chorych-nerek-zobaczysz-na-twarzy-nie-lekcewaz-ich-aa-jUFb-hAYt-wcib.html
[4] https://www.synevo.pl/choroby-nerek/
[5] https://www.poradnikzdrowie.pl/aktualnosci/objawy-chorych-nerek-zobaczysz-na-twarzy-nie-lekcewaz-ich-aa-jUFb-hAYt-wcib.html
