Cukrzyca u seniora – co warto wiedzieć?

Cukrzyca jest jedną z najpopularniejszych chorób przewlekłych, które dotykają osoby starsze. Co warto o niej wiedzieć? I jak opiekować się podopiecznym chorującym na cukrzycę? 

Co to jest cukrzyca

Cukrzyca to nieuleczalna choroba metaboliczna, która polega na nieprawidłowym wydzielaniu insuliny odpowiadającej za poziom cukru we krwi. Insulina to ważny hormon, który produkowany jest przez trzustkę. 

Najpopularniejszą postacią cukrzycy jest ta typu II, czyli insulinozależna, która charakteryzuje się zaburzonym działaniem i/lub wydzielaniem insuliny. Istnieje jeszcze cukrzyca ciążowa (występująca tylko w ciąży), cukrzyca typu I (niedobór insuliny) oraz inne rodzaje cukrzycy występujące w przebiegu różnych chorób lub wynikające z uwarunkowań genetycznych. [1] Mówi się, że cukrzyca to choroba cywilizacyjna, a jej rozwój w ogromnej mierze zależy od prowadzonego przez seniora stylu życia. 

Najczęściej wymieniane przyczyny cukrzycy to uwarunkowania genetyczne, zła dieta, nadwaga, otyłość, stres, nadciśnienie tętnicze, niewystarczająca ilość snu oraz zespół Cushinga.

Objawy cukrzycy

Nieleczona cukrzyca jest bardzo niebezpieczna, tak więc warto zapoznać się z listą najpopularniejszych objawów tej choroby. Warto dodać, że nie wszystkie z nich muszą występować u każdego chorego. 

Objawy cukrzycy to utrata masy ciała, częste oddawanie moczu, duży apetyt, ogólne osłabienie i senność, zwiększone pragnienie, apatia, objawy odwodnienia (wiotka skóra, suchość w jamie ustnej), trudniejsze i wolniejsze gojenie się ran, częste infekcje pęcherza moczowego, częste zapalenia skóry, świąd skóry czy problemy ze wzrokiem. [2] Nierzadko cukrzycy towarzyszy też nadciśnienie tętnicze, otyłość brzuszna czy zaburzenia gospodarki lipidowej. Te objawy tworzą zespół metaboliczny. 

Warto również wiedzieć, że chorobą współistniejącą z cukrzycą typu 2 może być bezdech senny sprzyjający uszkodzeniu zakończeń nerwowych, czyli tak zwana neuropatia cukrzycowa. Inne objawy nią spowodowane to na przykład bolesne skurcze mięśni, zaburzenia czucia, mrowienie i drętwienie kończyn czy osłabienie mięśni. [3]

Jak sprawdzić czy senior ma cukrzycę?

Objawów cukrzycy nie należy lekceważyć i jeśli senior jeszcze nie posiada diagnozy – jak najszybciej udać się do lekarza. Czasami cukrzyca przebiega bezobjawowo, dlatego tak istotne są badania profilaktyczne i wykrycie choroby na czas. 

W tym przypadku najlepszym badaniem jest pomiar cukru we krwi. Dokonuje się go za pomocą glukometru. Palec seniora zostaje nakłuty, a następnie wyciska się kroplę krwi na pasek, a urządzenie już po kilku sekundach pokazuje wynik. 

Konieczne są również kolejne badania dla potwierdzenia stanu zdrowia osoby starszej. Powodem jest fakt, iż powikłania cukrzycy są dla seniora szczególnie niebezpieczne. Należy do nich na przykład miażdżyca, zawał serca czy udar. Mogą wystąpić też powikłania ze strony nerek, układu nerwowego czy oczu. [4] 

Na czym polega leczenie cukrzycy

Leczenie cukrzycy polega na regulowaniu poziomu cukru we krwi w taki sposób, aby senior mógł normalnie funkcjonować. Nacisk kładzie się na odpowiednią dietę zawierającą produkty o niskim indeksie glikemicznym, regularność posiłków, utrzymanie odpowiedniej masy ciała, aktywność fizyczną, leki doustne czy przyjmowanie odpowiednio dobranych przez lekarza dawek insuliny. Wszystko oczywiście w zależności od typu cukrzycy oraz opinii lekarza. 

Jeśli szukacie informacji o odpowiedniej dla cukrzyka diecie – zapraszamy do przeczytania naszego wcześniejszego artykułu o odżywianiu dla seniora chorującego na cukrzycę typu 2. 

Jak opiekunka osoby starszej może pomóc seniorowi cukrzykowi

Wsparcie opiekunki osoby starszej jest dla seniora cukrzyka nieocenione. Zadaniem opiekunki jest oczywiście zwracanie uwagi na odpowiednią dietę podopiecznego oraz przygotowywanie posiłków podawanych w regularnych odstępach czasowych. Poza tym jest to wyżej wspomniana kontrola masy ciała, obserwacja różnych objawów współwystępujących, podawanie leków i/lub insuliny czy aranżowanie wspólnej aktywności fizycznej. To także my przypominamy seniorowi o regularnych badaniach krwi i wizytach lekarskich. 

Jednym z najważniejszych zadań opiekunki seniora chorującego na cukrzycę jest wykonywanie badań glukometrem. Przy tej czynności należu przestrzegać kilku zasad, aby wynik badania był jak najbardziej miarodajny. Przede wszystkim pamiętajmy o właściwym użytkowaniu glukometru, dokładnym myciu rąk przed badaniem oraz o zachowaniu bezpieczeństwa podczas samego nakłucia, np. poprzez używanie jednorazowej igły. [5] 

Opiekunka seniora może pomóc podopiecznemu w powrocie do normalnego funkcjonowania, poprawić jego samopoczucie fizyczne i psychiczne, a w razie kryzysu nawet uratować życie! Osoby starsze nie zawsze pamiętają o przyjmowaniu leków czy przestrzeganiu zaleceń lekarskich stąd nasza pomoc i codzienna opieka jest na wagę złota. A zastosowanie kilku prostych zasad obejmujących zdrowy tryb życia może się przysłużyć również i nam.  

Przeczytaj więcej o pracy opiekunki osoby starszej w Niemczech oraz o diecie odpowiedniej dla cukrzyka.   

 

Źródła:

[1] https://www.zwrotnikraka.pl/czym-jest-cukrzyca/

[2] https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/cukrzyca

[3] https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/cukrzyca

[4] https://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-metaboliczne,cukrzyca-u-osob-starszych–malo-charakterystyczne-objawy-i-ostre-powiklania,artykul,73615677.html 

[5] https://www.zwrotnikraka.pl/czym-jest-cukrzyca/

[6] https://pl.wikipedia.org/wiki/Cukrzyca

[7] https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/cukrzyca/cukrzyca-rodzaje-cukrzycy-przyczyny-objawy-leczenie-powiklania-aa-WXha-YTn5-FNbo.html