Jesień rozgościła się w naszym kraju na dobre. Coraz krótsze i zimniejsze dni, brak słońca oraz częste opady deszczu nie wpływają pozytywnie na nastrój. Wraz z jesienną aurą pojawiły się również pierwsze sezonowe infekcje. Warto pamiętać, że choroby, które my pokonujemy w dwa-trzy dni, dla seniorów mogą być niebezpieczne. Dlatego o odporność należy dbać cały rok, a na przełomie jesieni i zimy dodatkowo ją wspomóc. Jak to zrobić? Oto kilka przydatnych wskazówek dotyczących tego, jak dbać o odporność seniora jesienią.
Niższa odporność osoby starszej – z czego wynika?
U osób w podeszłym wieku odporność stopniowo się obniża. Dzieje się tak na skutek naturalnego starzenia się organizmu. Z upływem lat układ odpornościowy seniora ulega osłabieniu, a to powoduje zmniejszenie produkcji przeciwciał i komórek odpornościowych. W efekcie Twój podopieczny może być bardziej podatny na tak zwane choroby sezonowe: przeziębienia, grypy czy inne infekcje wirusowe i bakteryjne. Zmniejsza się też jego odporność na choroby przewlekłe, co może skutkować zaostrzeniem objawów. A warto wspomnieć, że wielu seniorów cierpi właśnie na nie. Najczęściej występujące schorzenia przewlekłe, jak cukrzyca, choroby serca, choroby autoimmunologiczne, dodatkowo osłabiają organizm i utrudniają walkę z infekcjami. Na dodatek w leczeniu chorób przewlekłych często stosuje się leki, które obniżają odporność.
Znaczenie ma również to, co podopieczny je. Jeśli jego dieta jest uboga w składniki odżywcze, witaminy i minerały, będzie to negatywnie odbijało się na odporności. Dodatkowo wielu seniorów znacznie ogranicza aktywność fizyczną albo w ogóle z niej rezygnuje. Organizm jest więc słabszy, co przyczynia się do zmniejszenia zdolności regeneracji po chorobie. Oznacza to, że osobie starszej nie tylko trudniej jest wyzdrowieć, ale też łatwiej ponownie zachorować.
Dieta a odporność seniora
Chcesz zadbać o odporność swojego podopiecznego? Przyjrzyj się temu, co ma na talerzu. Posiłki, które podajesz seniorowi, powinny być dobrze zbilansowane i bogate w składniki odżywcze. W ten sposób będziesz wspierać układ odpornościowy osoby starszej. W jadłospisie powinny znaleźć się: sezonowe warzywa i owoce, bogate w witaminę C, pełnoziarniste pieczywo, ryże, kasze. Jesienią dobrze jest podawać posiłki na ciepło, na przykład zupy, które doskonale pożywią i rozgrzeją seniora. Króluje tutaj przede wszystkim rosół, ale też warzywne zupy-kremy. Na drugie danie możesz przygotować pożywny gulasz lub inne proste danie jednogarnkowe. Inspirację możesz czerpać wprost z niemieckiej kuchni albo wprowadzać własne, sprawdzone przepisy. Wzbogać posiłki o naturalne antybiotyki i produkty poprawiające odporność. Będą to na przykład czosnek, cebula, miód, chrzan i imbir. Pamiętaj jednak, żeby przed wprowadzeniem do diety seniora nowych przypraw i ziół poradzić się lekarza albo dietetyka. Zwłaszcza wtedy, gdy podopieczny stosuje różne leki, ma alergię lub ograniczenia żywieniowe.
Nie zapominaj również o nawadnianiu. Jesienią osoby starsze odczuwają mniejsze pragnienie, dlatego dobrze jest zachęcać podopiecznego do picia. Podsuwaj mu ciepłe herbaty z imbirem, cytryną i miodem. Włącz do diety (oczywiście po konsultacji z lekarzem) suplementację witaminą D, a oprócz tego próbuj ją dostarczać w diecie.
Jesienna aktywność poza domem
Wielu seniorów jesienią ogranicza wychodzenie z domu albo wręcz całkowicie zamyka się w czterech ścianach. Chłód jednak nie oznacza, że powinno się zaprzestać aktywności fizycznej na świeżym powietrzu. Co prawda zakończył się już czas letnich prac i relaksu w ogrodzie, ale jesień to doskonała pora na spacery. Temperatury są już znacznie niższe, niż latem, ale wciąż jeszcze nie ma mrozu i śniegu, które utrudniają osobie starszej przemieszczanie się. Idźcie więc do pobliskiego parku albo lasu. Przypatrzcie się kolorowym drzewom, dywanom z liści na chodnikach. Możesz zachęcić podopiecznego, żeby szukał darów jesieni: konkretnych liści, kasztanów, żołędzi, szyszek. Po powrocie wspólnie wykonacie z nich bukiet lub inną dekorację domu. Dobrym pomysłem jest zasuszenie liści i wykorzystanie ich jako zakładki do książek. Jeżeli stan zdrowia osoby starszej nie pozwala na wyjście z domu, zadbaj, by codziennie przebywała przez jakiś czas na balkonie albo tarasie. Świeże powietrze pobudzi seniora, a rzadkie chwile ze słońcem pomogą organizmowi wytwarzać witaminę D, tak ważną dla odporności.
Kilka porad odnośnie ubioru
Niezależnie od tego, czy wybierasz się z podopiecznym na spacer, czy wychodzisz z nim na balkon, zadbaj o to, aby właściwie się ubrał. Dostosuj strój do pogody, nie do pory roku. Obecnie jesienią coraz częściej zdarzają się niezwykle ciepłe dni. Postaw na warstwy, aby w razie potrzeby zawsze można był coś zdjąć lub założyć. Zbyt ciepłe ubranie może sprawić, że senior przegrzeje się i spoci. Wtedy wystarczy podmuch zimniejszego wiatru, by organizm nagle się wychłodził – a stąd już prosta droga do przeziębienia. Podstawowym wyposażeniem podczas jesiennego wyjścia z domu jest przeciwdeszczowa kurtka albo płaszcz. Pod nie można założyć sweter albo bluzkę, w zależności od temperatury. Jeśli jest taka potrzeba, dołóż podkoszulkę. Miej pod ręką czapkę, szalik i rękawiczki, w razie gdyby nagle zrobiło się chłodniej. I przede wszystkim pamiętaj o nieprzemakalnych butach i ciepłych skarpetach, a jeśli senior jeździ na wózku, także o kocu do przykrycia.
Jak jesienią zadbać o odporność seniora?
Jesienne miesiące to sprawdzian dla odporności – zarówno Twojej, jak i podopiecznego. Co zrobić, żeby zmniejszyć ryzyko infekcji?
- Codziennie wietrz pomieszczenia – zwłaszcza te, w których senior długo przebywa. Sypialnię wywietrz przed snem, kuchnię po obiedzie. Pokój dzienny możesz wietrzyć o każdej porze dnia, ale najpierw poproś osobę starszą, by na 10-15 minut wyszła do innego pokoju. W ten sposób się nie zaziębi.
- Postaw na ubiór „na cebulkę”. Jesienią lepiej sprawdzi się kilka cieńszych warstw, niż jedna gruba. Ciepłe powietrze, które zbiera się między nimi, pomoże ogrzać seniora. A jeżeli temperatura nagle wzrośnie lub spadnie, bez problemu można zdjąć lub dołożyć jedną warstwę.
- Regularnie myj ręce – nie zaszkodzi również ich dezynfekcja. Badania pokazują, że niemal 70% infekcji jest przenoszonych właśnie na dłoniach. Gdy dotykamy zainfekowanych powierzchni, a później własnej twarzy, otwieramy wirusom drogę do naszego organizmu. Dlatego pamiętaj o myciu rąk i przypominaj o tym seniorowi.
- Dbaj, by podopieczny przebywał na świeżym powietrzu. Chodźcie na spacery, pijcie kawę na balkonie i korzystajcie ze wszystkich słonecznych dni.
- Zachowujcie dystans. Na spacerach, w środkach komunikacji, w sklepie, w przychodni – starajcie się trzymać z dala od innych ludzi. Zminimalizujecie dzięki temu ryzyko zarażenia.
- Rozważ zaszczepienie seniora przeciwko grypie. Możesz zapytać lekarza, jakie jeszcze szczepienia na odporność poleca.
Podsumowanie
Lekarze mówią, że o odporność należy dbać cały rok. Jednak jesienią warto zwrócić na nią szczególną uwagę, zwłaszcza gdy opiekujesz się osobą starszą. Jeśli już teraz odpowiednio zadbasz o zdrowie seniora, jego organizm skuteczniej będzie bronił się przed infekcjami.
Źródła:
[1] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/odzywianie-dla-budowania-odpornosci/
[2] https://www.magazynswiatseniora.pl/artykul/odpornosc-klucz-do-zdrowia-seniora